29 września 2023 r. odbyło się spotkanie inicjujące współpracę pomiędzy Klastrem Gospodarki Odpadowej i Recyklingu (KGOIR) – Krajowym Klastrem Kluczowym a Instytutem Badawczym Dróg i Mostów. Jednym z obszarów działalności Instytutu jest opracowanie i wdrażanie nowych technologii w budownictwie drogowym, opartych na materiałach pochodzących z recyklingu. Przykładem takich działań mogą być prowadzone od kilkunastu lat remonty ulic Warszawy wykonywane w technologii nazywanej frezowaniem i wzmocnieniem lub naprawami weekendowymi. Technologia ta promuje wykorzystanie materiałów pochodzących z recyklingu (granulaty asfaltowe), pozyskanych z frezowania wyeksploatowanych nawierzchni asfaltowych. Wysoka jakość zrealizowanych tą metodą napraw i potwierdzona trwałość zachęca do zaadaptowania tej technologii również w innych miastach.

Diagnostyka stanu nawierzchni (DSN), oprócz pomiaru charakterystycznych cech eksploatacyjnych i technicznych, takich jak: nośność, równość podłużna i poprzeczna czy właściwości przeciwpoślizgowe, obejmuje również rozpoznanie istniejącego układu warstw konstrukcji nawierzchni. W ramach badań rozpoznawczych można pozyskać informacje dotyczące m.in. grubości warstw nawierzchni, układu warstw na poszczególnych odcinkach, ich stanu technicznego czy przybliżonej wysokości poziomu zwierciadła wód gruntowych. Do przeprowadzenia takiej identyfikacji mogą posłużyć klasyczne metody inwazyjne, tj. nawiercenie otworów badawczych, lub bardziej nowoczesne metody nieniszczące, wykorzystujące technologię georadarową.

Czy nawierzchnie dróg lokalnych mogą być trwałe? To istotne pytanie, które stawiają sobie zarządcy gminnej czy powiatowej sieci drogowej. Odpowiedź na nie jest również ważna dla użytkowników dróg lokalnych. To pytanie staje się szczególnie poważne w kontekście zazwyczaj skromnych budżetów, jakimi dysponują zarządcy dróg lokalnych. Pewną podpowiedzią w tej kwestii może być technologia nawierzchni betonowych.

Wywiad z Wojciechem Wirskim z Polskiego Związku Przemysłu Oświetleniowego.

Oświetlenie dróg to nie tylko kwestia komfortu i bezpieczeństwa, ale także istotny element infrastruktury każdej gminy. W ostatnich latach w Polsce pojawiło się wiele inwestycji nakierowanych na modernizację oświetlenia publicznego, które są wspierane przez programy rozwojowe, takie jak „Rozświetlamy Polskę”. Aby osiągnąć sukces w tym obszarze, zarządcy dróg i instytucje publiczne muszą uwzględniać szereg kluczowych czynników i wybierać odpowiednie rozwiązania. Chcielibyśmy przyjrzeć się tym kwestiom i omówić, jak należy podejść do inwestycji w oświetleniu drogowym.

Program „Rozświetlamy Polskę” to dla wielu samorządów niepowtarzalna szansa na skierowanie swojego miasta czy też gminy ku najnowocześniejszym technologiom. Dlatego bardzo istotne jest, aby po zakwalifikowaniu się do programu nie popełnić błędu podczas wyboru opraw oświetleniowych. Niestety, nie zawsze produkty, które na pierwszy rzut oka wydają się optymalnym wyborem, spełnią wymogi konkretnego projektu.

Program „Rozświetlamy Polskę” jest olbrzymią szansą na zmodernizowanie i ulepszenie systemu oświetlenia dróg dla samorządów. Aby wykorzystać tę szansę w pełni, bardzo istotne jest, aby podjąć właściwą decyzję, jeśli chodzi o dobór lamp. Jednak przy wyborze nie należy kierować się tylko samymi parametrami lampy, ale również tym na ile dany model spełni normy oświetleniowe dla miejsca, w którym będzie montowany. W poniższym artykule postaram się nieco rozjaśnić od czego one zależą oraz jakie parametry wchodzą w skła d prawidłowo wykonanego projektu oświetlenia. Pozwoli to na łatwiejszą weryfikację przedstawionego przez wykonawcę konceptu. W końcu nawet najlepsza lampa nie zawsze sprawdzi się w konkretnych warunkach.

Kontrola NIK w latach 2021–2022 wybranych gmin województw: dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego i wielkopolskiego wykazała, że gminy nie wykorzystywały oszczędnie i efektywnie pieniędzy na oświetlenie dróg, ulic, parków. Jak zatem należy gospodarować środkami przeznaczonymi na oświetlenie drogowe w najlepszy sposób?

W programie „Rozświetlamy Polskę” gmina (lub związek międzygminny) mogła złożyć jeden wniosek na maksymalnie 4 mln zł. Dofinansowanie nie mogło przekroczyć 80 procent wartości inwestycji, wkład własny samorządu powinien stanowić pozostałe 20 procent. Dofinansowanie ma być wypłacane po zakończeniu inwestycji (w przypadku gdy czas jej wykonania wyniesie maksymalnie 12 miesięcy) lub w 2-3 transzach (w przypadku dłuższego czasu wykonania). Budżet programu wyniósł ok. 1 mld złotych.

Na pytanie „Jakie powinno być oświetlenie przestrzeni publicznej?” powinien odpowiedzieć projektant w opracowanej dokumentacji technicznej dla konkretnego przypadku. Żeby jednak mógł to zrobić prawidłowo, to zamawiający powinien wcześniej znać odpowiedź na szereg pytań dotyczących celu, wymogów i ograniczeń, budowy, zasilania i sterowania oraz kosztów realizacji i eksploatacji planowanej inwestycji oświetleniowej.