W ramach Programu „Rozświetlamy Polskę” na dofinansowanie modernizacji oświetlenia ulicznego przyznano prawie 1 mld zł, co mniej więcej przekłada się na około 620 tys. opraw do zmodernizowania. W praktyce, aby dokonać optymalnego wyboru opraw, należy uwzględnić kilka kluczowych wymogów programu i zweryfikować je w praktyce. Nie zawsze produkty, które na pierwszy rzut oka wydają się najlepszym wyborem, spełnią wymogi konkretnego projektu.

Zamiatarki podciśnieniowe – wiele rozwiązań, jedno zadanie, czyli doskonałe czyszczenie. To urządzenia, które wyróżniają się różnorodnością rozwiązań. Nie tylko ich wielkość i rodzaj podwozia, ale również system zbierania, ładowania i rozładowywania zanieczyszczeń, nazywanych „zmiotkami”, może różnić się w zależności od modelu.

Żyjemy w czasie dynamicznego i nieustannego udoskonalania maszyn, urządzeń i nowych technologii oraz wykorzystywania w sposób doskonalszy istniejących zasobów materiałowych. Przełożenie wielu zmian na sformalizowanie wymagań technicznych wymaga czasu i oczywiście w związku z tym jest trudne. Wykładnikiem formalno-prawnym jest obowiązująca ustawa Prawo budowlane (2023) [1], zgodnie z którą obiekty budowlane projektuje się i buduje w sposób określony w przepisach, w tym w Przepisach techniczno-budowlanych (PTB – 2022) [2], oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej (rys.1).

Mimo iż ugięciomierze FWD są powszechnie obecne w praktyce inżynierskiej i utrzymaniowej już od kilkudziesięciu lat, wciąż dla wielu zarządców dróg narzędzie to nie jest w pełni znane, a jego zalety i możliwości nie są do końca jasne. Warto więc przybliżyć najważniejsze informacje dotyczące ugięciomierza dynamicznego oraz przedstawić, jak w praktyce utrzymaniowej wykorzystać wyniki pomiarów ugięć nawierzchni.

Woda, obok obciążenia użytkowego i temperatury otoczenia, stanowi kluczowy czynnik mający wpływ na kondycję nawierzchni drogowych. W niniejszym artykule omówione zostały aspekty projektowania systemów odwodnienia dróg, kładąc szczególny nacisk na najnowsze Wzorce i standardy (WiS), jakie obowiązują według listopadowej aktualizacji z 2023 roku.

Do nawierzchni specjalnych zalicza się drogowe nawierzchnie asfaltowe poddane oddziaływaniu szczególnie trudnych obciążeń ruchem kołowym i warunków klimatycznych oraz nawierzchnie uznawane za nietypowe.

4 grudnia ukończona została największa inwestycja drogowa dofinansowana z Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego w latach 2014–2020. Obwodnica Gostynia, będąca częścią drogi nr 434, kosztowała ponad 118 mln zł z unijnego budżetu.

W ubiegłym roku na granicy Poznania i podpoznańskich Plewisk szlabany zabezpieczające przejazd przez ruchliwą linię kolejową łączącą Warszawę z Berlinem zostały zastąpione przez wiadukty kolejowe i bezkolizyjny, skracający czas podróży, przejazd pod torami. W ramach tej wyczekiwanej od lat inwestycji, likwidującej „wąskie gardło” na wjeździe do Poznania, zbudowano również nowoczesny węzeł przesiadkowy, powstały nowe jezdnie, chodniki i drogi rowerowe.

Pierwsze drogi betonowe na terenie gminy Damnica k. Słupska pojawiły się w 1991 r. Po 32 latach na terenie tej pomorskiej gminy jest 3 razy więcej gminnych dróg o nawierzchni betonowej niż bitumicznej. W sierpniu 2023 r. zakończono budowę 500-metrowego odcinka drogi w technologii betonu wałowanego RCC. W ten sposób dopełniono nawierzchnię na drodze Zagórzyczki – Stara Dąbrowa, która obecnie ma 5 km długości i na całej długości nawierzchnię betonową.

W grudniu 2023 r. zakończyła się budowa ścieżki rowerowej wzdłuż Rudawy w Krakowie. Nawierzchnię, na całej 6,5 kilometrowej długości ścieżki, wykonano z betonu wodoprzepuszczalnego. Zdaniem Aleksandry Mikolaszek z Zarządu Zieleni Miejskiej w Krakowie beton wodoprzepuszczalny jest rozwiązaniem, które godzi dostępność nawierzchni dla rowerów, wózków dziecięcych czy wózków inwalidzkich, zapewniając przepuszczalność wody.

18 października 2023 roku w Warszawie odbyła się konferencja „Nowoczesne nawierzchnie drogowe” w szczególności poświęcona zagadnieniu recyklingu w konstrukcjach nawierzchni drogowych. Organizatorem konferencji był Instytut Badawczy Dróg i Mostów, a redakcja „Dróg Samorządowych” objęła wydarzenie patronatem medialnym.

W dniach 23-25 października 2023 roku w Krakowie odbyła się konferencja dotycząca praktycznych aspektów wykorzystywania PTB i WiS w projektowaniu dróg i mostów, organizowana przez Polski Kongres Drogowy. Współorganizatorami forum było Ministerstwo Infrastruktury oraz Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki, natomiast wśród patronów honorowych znalazły się m.in. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad raz Polska Izba Inżynierów Budownictwa.

Dla zakwalifikowania danej substancji lub przedmiotu jako odpad nie ma znaczenia wola czy świadomość nabywcy. Okoliczność, że dana substancja lub produkt może podlegać odzyskowi, nie oznacza, że nie jest odpadem. Zarządcy drogi bardzo często spotykają się z problemem elektroodpadów na drogach. Elektroodpady to zużyty sprzęt elektroniczny – to sprzęt stanowiący odpad w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, łącznie ze wszystkimi częściami składowymi, podzespołami i materiałami eksploatacyjnymi stanowiącymi część sprzętu w momencie pozbywania się go.

Budując i przebudowując ciągi kanałów technologicznych, zarządcy drogi powinni brać pod uwagę najnowsze wytyczne dotyczące tego rodzaju działań. Powinni dobierać wykwalifikowany personel i zwracać szczególną uwagę na projektowanie, a następnie sposób wykonania kanałów technologicznych. Kanał technologiczny w praktyce dróg powiatowych i gminnych stanowi podstawę infrastruktury.

Temat chodników powrócił ostatnio na łamy prasy branżowej ze względu na zmiany definicyjne wprowadzone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 1047), dalej: P.r.d. Mimo że wskazana w poprzednim zdaniu ustawa jedynie funkcjonalnie powiązana jest z działalnością zarządców dróg, to wspomniana nowelizacja stanowi dogodny bodziec dla poruszenia kilku kwestii ogniskujących się wokół materii chodników w perspektywie regulacji ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 162), dalej: specustawa drogowa.

Przepisy ustawy z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych (dalej: „u.d.p.”) przewidują możliwość zawierania przez zarządców dróg porozumień. Jest to swoista formuła współpracy, która wykazuje cechy zbieżne z porozumieniami administracyjnoprawnymi, o których mowa w art. 74 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: „u.s.g.”). Przedmiotem porozumień, zgodnie z art. 19 ust. 4 u.d.p., może być przekazanie zarządzania drogami publicznymi lub finansowania albo dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami.

Wielu z nas ma zapewne wrażenie, że ostatnio trudno nadążyć za zmianami w branżowych przepisach, co wzbudza niepewność, czy dobrze nam znane procedury są wciąż aktualne. Odnosi się to także do ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, która przez ostatnich kilkanaście miesięcy była wielokrotnie nowelizowana. Oprócz zmian rangi ustawowej, wprowadzono także nowe przepisy wykonawcze, tj. rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych. Co istotne, zgodnie z delegacją ustawową wydane zostały także Wzorce i standardy dotyczące przygotowania inwestycji w zakresie dróg publicznych, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania lub ochrony tych dróg (WiS).