W miarę wzrostu natężenia ruchu drogowego i zwiększania się roli transportu samochodowego w gospodarce krajowej zapewnienie dobrej przejezdności dróg oraz dogodnych warunków ruchu stanowi poważny problem. Szczególnie trudnym zadaniem jest zapewnienie dobrej przejezdności dróg w okresie zimowym. Jednak dzięki wdrożeniu nowoczesnych technik zimowego utrzymania dróg coraz częściej istnieje możliwość uzyskania przejezdności zbliżonej do warunków letnich.
Znaczne różnice, występujące często w warunkach terenowych i klimatycznych, spowodowały, że administracje drogowe poszczególnych krajów wypracowały modele techniczno- -organizacyjne zimowego utrzymania dróg dla określonych warunków lub odrębne modele dla wytypowanej sieci dróg. Według tych modeli są dokonywane inwestycje w budowie zaplecza techniczno-utrzymaniowego, wyposażenie w magazyny i sprzęt, doskonalenie służb dyspozycyjnych, a także nadzoru oraz obsługi maszyn. Często są ustalane również odrębne warunki technologiczne zimowego utrzymania dróg dla określonych modeli organizacyjnych.
Materiały i obrady XXVII Światowego Kongresu Drogowego w Pradze (ramka) wskazały na najistotniejsze elementy organizacyjne, techniczne i ekonomiczne charakteryzujące aktualny postęp w utrzymaniu dróg w okresie zimowym na świecie oraz na prowadzone w tym zakresie badania i doświadczenia. Dotyczą one przede wszystkim poniżej zaprezentowanych zagadnień.
SPRZĘT DO DOZOWANIA ŚRODKÓW CHEMICZNYCH
Komitet Techniczny Utrzymania Dróg AIPCR przeprowadził w wielu państwach ankietę na temat parametrów konstrukcyjnych i technicznych stosowanych rozsypywarek środków chemicznych na nośnikach samochodowych (fot. 1). W ankiecie wzięły udział takie państwa, jak: Polska, Holandia, Belgia, Francja, Niemcy, Szwajcaria, Włochy, Szwecja, Finlandia, Wielka Brytania, Niemcy, Hiszpania oraz USA.
Odpowiedzi na ankietę wykazały, że mimo wielu podobieństw w konstrukcji rozsypywarek nie mają one żadnych cech wskazujących na postęp w typizacji konstrukcji. Podobieństwo stosowanych konstrukcji dotyczy głównie następujących elementów:
- rozsypywarki są zaopatrzone w urządzenie powstrzymujące dysk załadunkowy wagi,
- tarcza rozsypu jest zaopatrzona w urządzenie zabezpieczające przed wypadkami,
- kierowca-operator rozsypywarki może ze swojego miejsca uruchomić silnik i urządzenie rozsypu środków uszorstniających.
W innych cechach rozsypywarek ankietowanych państw istnieją większe lub mniejsze różnice. Nie ma w ankietowanych krajach ustalonych normatywnych wymagań dotyczących minimalnych lub maksymalnych wymiarów rozsypywarek. We wszystkich tych krajach jest wymagane, aby dysk rozrzutnika miał regulację w układzie pionowym.
W większości krajów dozowanie środków przy ich rozsypie jest uniezależnione od prędkości nośnika (pojazdu) rozsypywarki, co wskazuje, że niezależnie od prędkości jazdy nośnika środek chemiczny jest rozsypywany w wyznaczonej ilości na jednostkę powierzchni (m2). Jednak w większości rozsypywarek, gdy szerokość rozsypu jest zmienna, ilość środka rozsypywanego na jednostkę powierzchni też ulega zmianie. Rozsypywarki holenderskie i niemieckie mają już urządzenia automatyczne, regulujące rozsypywanie na jednostkę powierzchni niezależnie od zmian w szerokości rozsypywania.
Rozsypywarki są na ogół dostosowane do wszystkich rodzajów materiałów stosowanych do zwalczania śliskości zimowej. W większości rozsypywarek uruchomienie silnika urządzeń rozsypujących następuje z kabiny kierowcy nośnika samochodowego. Tylko Holandia i Niemcy mają określone ściśle warunki dotyczące umieszczenia silnika rozsypywarki. Silnik powinien być usytuowany z tyłu lub z przodu posypywarki w celu uniknięcia niebezpiecznych sytuacji dla operatora w czasie dokonywania przeglądu silnika posypywarki.
W dozowaniu środków chemicznych na jednostkę powierzchni, przy jednoczesnym ich rozsypywaniu, wiele krajów określa wartości maksymalne do 40 g/m2. Wartość ta jest stosowana przede wszystkim w przypadku dużych i intensywnych opadów śnieżnych. Jako wartość minimalną zaleca się 10 g/m2. Prawie we wszystkich krajach stosuje się przedział dozowania 10–20 g/m2. Tylko kraje skandynawskie stosują 5 g/m2 jako dozowanie minimalne.
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.