Z artykułu dowiesz się:
- W których gminach wdrożono uchwały krajobrazowe?
- Gdzie i dlaczego unieważniono tego typu uchwały?
Przepisy ustawy krajobrazowej funkcjonują od dziesięciu lat. Wydaje się więc, że to dobry czas na podsumowanie działań samorządów i przyjrzenie się, w jakich zakątkach Polski udało się najlepiej wykonać zadanie i wprowadzić reguły dotyczące reklam w przestrzeni publicznej.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z 2015 r., poz. 774), czyli tzw. ustawa krajobrazowa wprowadziła podstawowe narzędzia sprzyjające ochronie krajobrazu, wśród których można wyróżnić:
- urbanistyczne zasady ochrony krajobrazu,
- obostrzenia w procedurze wnoszenia dominant krajobrazowych,
- rozszerzenie zakresu ocen oddziaływania na środowisko,
- nowe regulacje dotyczące lokalizowania reklam.
W uzasadnieniu do ustawy krajobrazowej wskazano między innymi, że „istotnym zagrożeniem dla walorów krajobrazu jest lokalizowanie w przestrzeni publicznej w sposób praktycznie dowolny i bez żadnych ograniczeń co do wyglądu tablic i urządzeń reklamowych. Jest to związane z jednej strony z naszą mentalnością, a z drugiej strony – z bardzo umiarkowaną skutecznością polskich przepisów. Najdobitniejszym tego dowodem mogą być dane dotyczące Krakowa przed ustanowieniem tam parku kulturowego. Jak wskazują statystyki opracowane przez Urząd Miasta Krakowa na Rynku Głównym, jednej z ikon Polski, jedynie 22% elementów reklamowych było umieszczonych z zachowaniem wymaganych przepisów dotyczących w szczególności ochrony zabytków. W innych miejscach sytuacja przedstawia się jeszcze gorzej, co prowadzi do totalnego chaosu estetycznego”.
Jakie zatem regulacje służące zminimalizowaniu problemu zalewających krajobraz reklam zostały wprowadzone?
OPŁATY OD REKLAM
Jako pewien bonus dla gmin, które wprowadzą uchwały krajobrazowe, przewidziano możliwość wprowadzenia opłat od reklam. Zgodnie z art. 17a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych rada gminy może wprowadzić opłatę reklamową od umieszczonych tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych.
Taką opłatę reklamową pobiera się od: właścicieli nieruchomości lub obiektów budowlanych, użytkowników wieczystych nieruchomości gruntowych, posiadaczy samoistnych nieruchomości lub obiektów budowlanych. Ponadto opłatę pobiera się od: posiadaczy nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części. Muszą one stanowić własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie wynika z umowy zawartej z właścicielem, Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego lub jest bez tytułu prawnego, jeżeli na tych nieruchomościach lub obiektach budowlanych znajdują się tablice reklamowe lub urządzenia reklamowe. Co ważne, opłata jest należna niezależnie od tego, czy na tablicy reklamowej lub urządzeniu reklamowym eksponowana jest reklama.
Pamiętajmy także o istotnej kwestii z punktu widzenia zarządców dróg, iż opłatę za zajęcie pasa drogowego w celu umieszczenia w pasie drogowym reklamy powiększa się od dnia wprowadzenia opłaty reklamowej przez radę gminy o wysokość opłaty reklamowej, o której mowa w art. 17a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2025 r., poz. 707).
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.