Transport drogowy destrukcyjnie wpływa na środowisko, stąd konieczność jego minimalizacji przez daleko idącą integrację z innymi rodzajami transportu i promocję ruchu rowerowego. Polityka transportowa Unii Europejskiej od lat próbuje wypracować kompromis pomiędzy priorytetami gospodarczymi, społecznymi i ekologicznymi, przedstawiając wieloletnie plany działania określające główne kierunki, konkretne cele i narzędzia oraz harmonogramy realizacji traktatowych ustaleń dotyczących sektora transportowego.
Komisja Europejska często używa określenia zrównoważona mobilność (ruchliwość) jako synonimu określenia zrównoważony transport, który w Polsce można tłumaczyć określeniem ekorozwój w transporcie. W 1992 r. Komisja Europejska opublikowała Zielony dokument omawiający strategie Komisji Europejskiej na rzecz zrównoważonej mobilności. W 10 miesięcy później opublikowano Biały dokument, w którym przedstawiono przyszły rozwój i wspólną politykę transportową jako globalne podejście do konstruowania ram zrównoważonej mobilności. Kolejny dokument Unii Europejskiej The 5 th Environmental action programme towards sustainability informuje, że wielkość emisji różnych skażeń będzie musiała zostać zredukowana do poziomu, które przyroda będzie mogła tolerować, bez możliwości ich przekraczania m.in. dzięki:
- usprawnieniu procesu planowania przestrzennego na lokalnym, regionalnym, narodowym i międzynarodowym poziomie, tak aby ograniczyć zapotrzebowanie na przewozy (potrzebę ruchliwości) i umożliwić rozwój alternatywnych wobec samochodów form transportu;
- usprawnieniu koordynacji w planowaniu, inwestycjach, zarządzaniu i użytkowaniu infrastruktury transportowej i urządzeń;
- opieraniu decyzji inwestycyjnych na pełnej analizie kosztów uwzględniającej także koszty środowiskowe, pokrywane przez użytkowników systemu transportowego;
- rozwojowi i podnoszeniu konkurencyjności mniej uciążliwych dla środowiska rodzajów transportu, takich jak kolej, transport kombinowany i transport zbiorowy;
- rozwojowi transportu miejskiego dającemu priorytet komunikacji zbiorowej;
- promowaniu proekologicznych postaw w dziedzinie transportu, takich jak: ograniczenie użytkowania samochodów, zmiana zachowań komunikacyjnych wymuszana nowymi przepisami ruchu drogowego czy ograniczenia prędkości;
- kontynuacji technicznego usprawniania pojazdów i paliw.
W 1995 r. ukazał się dokument Unii Europejskiej Towards fair and efficient pricing in transport (ang. Ku sprawiedliwemu i efektywnemu ustalaniu kosztów w transporcie) podejmujący problematykę kosztów zewnętrznych transportu. Koszty zewnętrzne stanowią brakujący element w rachunku ciągnionym. W publikacji tej zaprezentowano wielkość kosztów zewnętrznych i ich wskaźniki w krajach Unii Europejskiej oraz w niektórych innych krajach. Dokument podtrzymuje wdrożenie zasady „użytkownik infrastruktury i zanieczyszczający płaci”. W sierpniu 1998 r. wyszła Biała Księga na temat sprawiedliwych opłat za użytkowanie infrastruktury w Unii Europejskiej pt. Fair payment for infrastructure use: a phased approach to transport infrastructure charging in the European Union.
W 1995 r. opublikowano również inny ważny dokument unijny pt. The citizens’ network („Sieć obywatelska”) poświęcony roli i znaczeniu komunikacji zbiorowej oraz zaniedbaniom, do jakich doszło w krajach Unii Europejskiej w tym zakresie. Dokument pokazuje także niekorzystne skutki rozwoju motoryzacji i przestrzega przed naśladowaniem błędnych rozwiązań. Prezentuje przykłady zarówno dobrej, jak i złej praktyki i sugeruje konieczność stworzenia zintegrowanego systemu transportowego komunikacji pieszej, rowerowej, zbiorowej w różnych skalach (międzynarodowej, krajowej, regionalnej i lokalnej). The citizens’ network identyfikuje wiele błędów popełnianych wciąż w Polsce, takich które wcześniej były udziałem krajów Unii Europejskiej.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
