Projekty infrastruktury miejskiej charakteryzują się dużą liczbą różnego rodzaju skrzyżowań, zarówno najprostszych, funkcjonujących jako skrzyżowania zwykłe, jak i mniej lub bardziej rozbudowanych skrzyżowań skanalizowanych. W ciągu ostatnich lat wzrasta również liczba projektowanych skrzyżowań o ruchu okrężnym w formie małych i średnich rond (tematyka projektowania rond była poruszana we wcześniejszym numerze „Dróg Gminnych i Powiatowych”).
Niestety nie zawsze możemy w łatwy sposób zaprojektować typowe skrzyżowania, opierając się na ogólnodostępnych wytycznych i obowiązujących rozporządzeniach. Należy jednak pamiętać, aby planując jakiekolwiek skrzyżowanie, dążyć do spełnienia dwóch podstawowych warunków. Po pierwsze, skrzyżowanie musi zapewniać jak najwyższy poziom bezpieczeństwa ruchu, co odnosi się zarówno do pojazdów (osobowych, ciężarowych, autobusów), jak i wszystkich niechronionych uczestników ruchu, tj. pieszych i rowerzystów, ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa dzieci. Po drugie, należy zapewnić odpowiednie warunki ruchu pojazdów, a mianowicie jak najlepsze parametry przepustowości poszczególnych wlotów oraz całego skrzyżowania i płynności przejazdu.
Analiza warunków ruchowych
W celu poprawnego zaprojektowania skrzyżowania spełniającego oba ww. warunki należy prace planistyczne poprzedzić wykonaniem analizy istniejących warunków ruchowych, tj. wielkości natężenia ruchu pojazdów (różnych grup rodzajowych) w godzinach szczytu oraz natężenia ruchu pieszych i rowerzystów.
Ocena wielkości i rodzaju ruchu pozwoli na wykonanie prognozy w okresie 10- lub 20-letnim, którą powinno się uważać za dane wyjściowe do projektowania. Znajomość sytuacji ruchowej umożliwia odpowiedni dobór poszczególnych parametrów geometrycznych skrzyżowania (szerokości pasów, promienie łuków, długości pasów skrętnych itp.). Z kolei znajomość wielkości i kierunków ruchu pieszych i rowerzystów pozwoli w sposób optymalny zaprojektować lokalizację i parametry geometryczne chodników i ścieżek rowerowych.
Prognozę ruchu pojazdów samochodowych na kolejne lata można wykonywać np. na podstawie metody wzrostu ruchu zgodnego ze wzrostem poziomu produktu krajowego brutto (uproszczona metoda prognozowania ruchu). Metoda ta została opisana w materiałach GDDKiA jako metoda prognozowania ruchu dla dróg krajowych oparta na tzw. Generalnych Pomiarach Ruchu. Na terenach miejskich należy jednak przeanalizować także przyszłościowe plany rozwoju obszaru sąsiadującego ze skrzyżowaniem (np. na podstawie analizy miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub studiów kierunków rozwoju). Pozwoli to na określenie ewentualnych istotnych nowych źródeł i celów podróży, generujących znaczne natężenie ruchu (np. planowana budowa centrum handlowego, szkoły itp.).
Podstawa prawna
Projektowanie skrzyżowań skanalizowanych wymaga znajomości podstawowych rozporządzeń oraz instrukcji GDDKiA, niebędących jednak wytycznymi obligatoryjnymi (z wyjątkiem sytuacji projektowania skrzyżowań na drogach krajowych). Podstawowe dokumenty związane z tematyką skrzyżowań to:
- rozporządzenie MTiGM z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie,
- ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,
- wytyczne projektowania skrzyżowań drogowych. Część I. GDDKiA, Warszawa 2001.
Drogi osiedlowe
Skrzyżowania skanalizowane są bardzo popularne wśród projektantów i zarządców z uwagi na ich dobre parametry bezpieczeństwa ruchu. Jednakże koszt ich budowy jest znacznie większy niż skrzyżowań zwykłych, co wynika z konieczności budowy wysp dzielących, a co za tym idzie – większych powierzchni całego skrzyżowania.
W przypadku dróg osiedlowych, które charakteryzują się bardzo małym natężeniem ruchu, nie ma konieczności budowania wysp kanalizujących. W tego typu przypadkach w zupełności wystarczą tzw. skrzyżowania zwykłe
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
