Od kilku lat widoczny jest w Polsce rozwój infrastruktury drogowej, co wynika z dużej liczby realizowanych obiektów budowlanych, jak osiedla mieszkaniowe czy wielkopowierzchniowe centra handlowe i logistyczne. Wraz z ich budową konieczne jest zapewnienie odpowiedniej sieci dróg dojazdowych i parkingów oraz obsługi przez komunikację miejską i podmiejską.
W większości przypadków inwestorzy starają się w jak największym stopniu redukować koszty związane z budową infrastruktury drogowej, gdyż to nie ona jest ich źródłem dochodu przy realizowanych inwestycjach. Część dróg stanowią drogi prywatne, co jest często spotykaną sytuacją w przypadku wydzielania działek budowlanych i drogowych pod budowę osiedli mieszkaniowych przez dużych deweloperów. Jednakże również gminy zarządzają coraz większą liczbą dróg dojazdowych.
W artykule omówiono podstawowe kwestie prawne związane z zarządzaniem i oznakowaniem takich dróg, a także przedstawiono przykładowe rozwiązania konstrukcji nawierzchni, na podstawie zrealizowanych inwestycji w województwach dolnośląskim, wielkopolskim oraz kujawsko-pomorskim. Omawiane w artykule konstrukcje dotyczą zarówno dróg budowanych przez inwestorów prywatnych, jak również przez jednostki publiczne (gminy).
Stan prawny
Podstawowym problemem jest jednoznaczne ustalenie zarządcy dla danego odcinka drogi. Jeżeli jest to działka prywatna (np. własność dewelopera lub współwłasność mieszkańców), sprawa jest oczywista. W takim wypadku to właściciel działki drogowej ma obowiązek jej utrzymania, a odpowiedzialność instytucji publicznej (gmina, Zarząd Dróg Powiatowych lub Wojewódzkich, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad) dotyczy wyłącznie utrzymania zjazdu w zakresie pasa drogowego, którego jest właścicielem. Jednocześnie dana droga zarządzana przez jednostkę publiczną nie musi mieć nadanej kategorii drogi publicznej (kategoria taka zostaje nadawana w drodze uchwały odpowiedniej jednostki zarządzającej).
Istotne jest, kto jest prawnym właścicielem pasa drogowego danej drogi czy ulicy, gdyż ten właśnie podmiot jest odpowiedzialny za zarządzanie i utrzymanie danego odcinka drogi.
Ustawa o drogach publicznych definiuje termin drogi wewnętrznej: „Drogi nie zaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, w szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami oraz pętle autobusowe, są drogami wewnętrznymi”. Z wyżej podanych informacji wynika zatem, że droga wewnętrzna może pozostawać w zarządzaniu zarówno instytucji lub osoby prywatnej, jak i instytucji publicznej (gdy droga nie ma odpowiedniej uchwały).
Istotne jest zatem to, kto jest prawnym właścicielem pasa drogowego danej drogi czy ulicy, gdyż ten właśnie podmiot jest odpowiedzialny za zarządzanie i utrzymanie danego odcinka drogi.
Organizacja ruchu
Zgodnie z prawem zasady przedstawione w kodeksie drogowym dotyczą poruszania się po drogach publicznych, czyli drogach będących w zarządzaniu jednostek publicznych. W przypadku dróg będących własnością inwestorów prywatnych obowiązkowe stosowanie przepisów kodeksu ma miejsce tylko w przypadku oznakowania wjazdów i wyjazdów na taką drogę znakami informacyjnymi D-52 („Strefa ruchu”) i D-53 („Koniec strefy ruchu”). Należy pamiętać, że wprowadzenie oznakowania D-46 („Droga wewnętrzna”) nie reguluje w żaden sposób zasad poruszania się po drodze, a jedynie pełni funkcję informującą kierowcę o rodzaju drogi, na jaką wjeżdża. Natomiast zastosowanie oznakowania „Strefa ruchu” wprowadza na danym odcinku wszystkie zasady kodeksu drogowego i kierowca zobowiązany jest do przestrzegania tych samych reguł co na drodze publicznej. Z tego powodu zaleca się wprowadzanie oznakowania D-52 i D-53 na terenach dróg osiedlowych oraz na obszarach centrów handlowych, gdyż pozwala to na jednoznaczne wskazanie m.in. dopuszczalnego sposobu parkowania czy wprowadzanie ograniczeń prędkości. W takiej sytuacji organy policji mają prawo interwencji w przypadku łamania przepisów przez użytkowników drogi.
Warto pamiętać, że jedynie oznakowanie D-40 („Strefa zamieszkania”) w kompleksowym zakresie reguluje zasady poruszania się po danym odcinku drogi wraz z określeniem zasad parkowania. W przypadku wszystkich innych znaków znajdujących się na wjazdach („Strefa ruchu”, „Droga wewnętrzna”) nie podają one żadnych informacji związanych z parkowaniem czy ograniczeniami prędkości. Informacje takie zarządca powinien wprowadzić, stosując dodatkowe oznakowanie w postaci znaków B-33 („Ograniczenie prędkości”) oraz D-18 („Parking”), w razie konieczności wraz z odpowiednimi tabliczkami podznakowymi.
Konstrukcje nawierzchni
W artykule omówiono sześć przykładowych rodzajów konstrukcji nawierzchni dróg o znaczeniu lokalnym i wewnętrznym, które były projektowane i budowane zarówno dla inwestorów prywatnych (drogi na terenach osiedli oraz drogi wewnętrzne dla centrum logistycznego), jak i dla inwestorów publicznych (urzędy gmin). W rzeczywistości drogi zaprojektowane były o szerokościach 5,5–7,0 m, jednakże w celu umożliwienia dokonania analizy finansowej dla potrzeb artykułu wszystkie drogi zaprojektowano o szerokości 5,5 m.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
