Nowe inwestycje drogowe, coraz lepszy stan polskich dróg oraz nieustanny rozwój technologii motoryzacyjnych – to wszystko sprawia, że z roku na rok samochody poruszają się coraz szybciej. Co można zrobić, aby wzrost prędkości nie przekładał się na większą liczbę ofiar wypadków drogowych?
Człowiek, który zostanie potrącony przez pojazd poruszający się z prędkością 50 km/h ma niewielkie szanse na przeżycie, a przy 70 km/h spadają one do zera. W Polsce samochody jeżdżą szybko, więc przybywa wypadków z udziałem pieszych i rowerzystów, które kończą się śmiercią lub trwałym kalectwem. Sposobem na zwiększenie bezpieczeństwa uczestników ruchu może być odpowiednie projektowanie dróg i zarządzanie ich siecią.
Zanim powstanie projekt
Punktem wyjścia przy projektowaniu ciągów pieszo-rowerowych powinna być zawsze analiza rzeczywistych i prognozowanych warunków ruchowych wszystkich niechronionych uczestników ruchu. W wielu przypadkach dobór geometrii chodników i ścieżek rowerowych ogranicza się wyłącznie do zaprojektowania minimalnych parametrów zgodnych z rozporządzeniem o drogach publicznych. Nie zawsze jednak prowadzi to do budowy bezpiecznych i funkcjonalnych chodników oraz ciągów rowerowych. Analizując warunki ruchowe, należy przede wszystkim wziąć pod uwagę prognozowane natężenie ruchu pieszego i rowerowego na ciągach dróg i ulic oraz na skrzyżowaniach. Bardzo ważną kwestią są także pobliskie punkty ruchotwórcze, generujące największe w danym miejscu natężenie ruchu pieszo- -rowerowego. Ma to znaczenie, gdyż w wielu przypadkach obiekty generujące ruch jednocześnie dadzą nam informacje na temat grupy wiekowej pieszych poruszających się w danym miejscu. Ze szczególną uwagą należy projektować chodniki i ścieżki w rejonie placówek edukacyjnych, tj. przedszkola czy szkoły podstawowe. W pobliżu obiektów sportowych, hal widowiskowych itp. należy brać pod uwagę nie tylko codzienne natężenie ruchu, które może być niewielkie, lecz również okazjonalne – występujące podczas imprez kulturalnych i sportowych. Dotyczy to w szczególności szerokości ciągów pieszo-rowerowych przed przejściami na skrzyżowaniach i parametrów wysp azylu przy jezdniach o większym natężeniu ruchu kołowego.
Kiedy zwiększyć bezpieczeństwo?
Wielu projektantów i zarządców dróg, projektując chodniki i ścieżki rowerowe, nie poświęca należytej uwagi do ruchowi kołowemu. Pod uwagę brane są przede wszystkim potrzeby ruchowe pieszych, które determinują podstawowe wymiary geometryczne chodników i ścieżek. Ruch kołowy ma jednak tutaj bardzo duże znaczenie. W przypadku ulic osiedlowych o małym ruchu, głównie lokalnym, w wielu przypadkach wystarczą standardowe przejścia malowane na jezdni oznakowaniem P-10 ze znakami informacyjnymi D-6 lub D-6b (w przypadku, gdy obok przejścia jest również przejazd rowerowy). Jeśli jednak na drodze występuje duże natężenie ruchu, w tym ruchu ciężarowego,
oraz prędkości rzeczywiste przekraczające 50 km/h, to jest to dla projektanta ważny komunikat, że należy podjąć kroki zwiększające poziom bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów (a więc uwzględnić wyspy azylu, przejścia wyniesione itp.). Ważne jest również to, jak duży udział w ruchu mają pojazdy ciężarowe i komunikacja miejska. Należy bowiem pamiętać, że ich droga hamowania jest znacznie dłuższa niż samochodów osobowych, co przekłada się bezpośrednio na większe ryzyko potrącenia pieszego, którego kierowca nie zauważy na czas.
Geometria chodników i ścieżek rowerowych w pigułce
Szerokość chodnika należy określać na podstawie planowanego natężenia ruchu pieszego i liczby mijających się osób. Przyjmuje się zazwyczaj, że szerokość chodnika powinna wynosić minimum 0,75 m na jednego pieszego. W większości przypadków wystarczy zatem szerokość określona dla dwóch dorosłych osób jako 1,5 m. Należy jednak uwzględnić również skrajnię drogową o szerokości 0,5 m. W konsekwencji otrzymujemy minimalną zalecaną szerokość chodnika wynoszącą 2 m, licząc od krawędzi jezdni (krawężnik jest wliczany w szerokość chodnika). Jeśli jest to chodnik odsunięty od jezdni, to możemy pominąć dodatkową skrajnię drogową i zaprojektować ciąg pieszy o szerokości 1,5 m. W uzasadnionych przypadkach rozporządzenie o drogach publicznych umożliwia zmniejszenie szerokości chodnika do 1,25 m lub do 1 m. Chodnik o szerokości 1,25 m może zostać wykonany w przypadku
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
