Zajęcie pasa drogowego. Tryb administracyjny

Ochrona dróg publicznych 

Środkiem służącym ochronie dróg publicznych jest ustanowiony w art. 39 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, zwanej dalej u.d.p., zakaz dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. Przywołany przepis stanowi, że zabrania się dokonywania w pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego. W szczególności zabrania się:

1. lokalizacji obiektów budowlanych, umieszczania urządzeń, przedmiotów i materiałów niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego; 
2. włóczenia po drogach oraz porzucania na nich przedmiotów lub używania pojazdów niszczących nawierzchnię drogi;
3. poruszania się po drogach pojazdów nienormatywnych bez wymaganego zezwolenia lub w sposób niezgodny z przepisami ruchu drogowego;
4. samowolnego ustawiania, zmieniania i uszkadzania znaków drogowych i urządzeń ostrzegawczo-zabezpieczających;
5. umieszczania reklam:
   • imitujących znaki i sygnały drogowe oraz urządzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego,
   • poza obszarem zabudowanym, z wyłączeniem parkingów i miejsc obsługi podróżnych;
6. umieszczania urządzeń zastępujących obowiązujące znaki drogowe;
7. niszczenia rowów, skarp, nasypów i wykopów oraz samowolnego rozkopywania drogi;
8. zaorywania lub zwężania w inny sposób pasa drogowego;
9. odprowadzania wody i ścieków z urządzeń melioracyjnych, gospodarskich lub zakładowych do rowów przydrożnych lub na jezdnię drogi;
10. wypasania zwierząt gospodarskich;
11. rozniecania ognisk w pobliżu drogowych obiektów inżynierskich i przepraw promowych oraz przejeżdżania przez nie z otwartym ogniem;
12. usuwania, niszczenia i uszkadzania zadrzewień przydrożnych.

Z powyższego wynika generalny zakaz lokalizowania w pasie drogowym obiektów budowlanych czy umieszczania urządzeń niesłużących drodze i infrastrukturze z nią związanej. Wyjątek od tej zasady, określony w art. 39 ust. 3 u.d.p. w odniesieniu do obiektów budowlanych czy urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, wymaga wykazania, że lokalizacja takiego obiektu lub urządzenia w pasie drogowym stanowi szczególnie uzasadniony przypadek. Zgodnie bowiem ze wspomnianym wyżej artykułem: w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam, może nastąpić wyłącznie za zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej [...]. Należy podkreślić, że zezwolenie nie jest wymagane w przypadku zawarcia umowy:

1. o oddanie gruntów w pasie drogowym w najem, dzierżawę lub użyczenie;
2. o partnerstwie publiczno-prywatnym, skut­ kującej otrzymaniem przez partnera prywatnego w najem, dzierżawę albo użycze­nie nieruchomości leżących w pasie drogowym, w celu wykonywania działalności gospodarczej;