Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona – realizacja tych zadań to obligatoryjność zarządców dróg publicznych. Skąd wziąć fundusze? Wystarczy sięgnąć po środki rzeczowe i pieniężne od osób fi zycznych oraz prawnych, krajowych i zagranicznych, a także jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej. Warto też skorzystać z możliwości, jakie daje partnerstwo publiczno-prywatne.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 260 ze zm.), drogi publiczne dzielą się na drogi: krajowe, wojewódzkie, powiatowe i gminne. Zarządcą drogi jest organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego należy rozwiązywanie spraw z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg. Zarządcami dróg publicznych są zatem odpowiednio: Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad, zarząd województwa, zarząd powiatu oraz wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Należy w tym miejscu zastrzec, że Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad jest także zarządcą autostrady wybudowanej na zasadach ogólnych, które określono w ustawie o drogach publicznych, do czasu przekazania jej – na mocy porozumienia – spółce, z którą zawarto umowę o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady. Spółka pełni funkcję zarządcy autostrady płatnej na warunkach określonych w umowie o budowę i eksploatację albo wyłącznie eksploatację autostrady, z wyjątkiem zadań określonych w ustawie o drogach publicznych, które wykonuje Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad. Ponadto w granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych jest prezydent miasta. Do zadań zarządcy drogi należy w szczególności:
- opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich,
- pełnienie funkcji inwestora,
- nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi,
- nabywanie nieruchomości innych niż ww. na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi.
Finansowanie nabycia nieruchomości pod drogi publiczne
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 687 ze
zm.), koszty nabycia nieruchomości pod drogi, w tym odszkodowania, są finansowane na podstawie przepisów o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego, przepisów o drogach publicznych, a także przepisów o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Przywołany wyżej przepis nie określa zatem podmiotu zobowiązanego do poniesienia kosztów nabycia nieruchomości pod drogi, w tym kosztów odszkodowania, odsyłając w tym zakresie m.in. do przepisów ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego. Jak stanowi art. 3 ust. 1 ustawy z 16 grudnia 2005 r. o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego (Dz. U. Nr 267 poz. 2251 ze zm.), zadania w zakresie budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz zarządzania nimi są finansowane:
- w odniesieniu do dróg krajowych – przez ministra właściwego do spraw transportu za pośrednictwem Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad albo drogowych spółek specjalnego przeznaczenia,
- w odniesieniu do dróg wojewódzkich – przez samorząd województwa,
- w odniesieniu do dróg powiatowych
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.