Posiadanie kompletnej i aktualnej ewidencji dróg i obiektów mostowych jest ustawowym obowiązkiem każdego zarządcy drogi publicznej, wynikającym zarówno wprost z ustawy o drogach publicznych, jak i z ustawy Prawo budowlane, a w niej szczególnie z zapisów rozdziału 6. Sposób jej prowadzenia, w podstawowym zakresie regulują odrębne rozporządzenia i po części, powiązane z nimi tematycznie inne akty prawne.
Na kompletną dokumentację ewidencyjną, w rozumieniu przytoczonych przepisów, składają się:
- ewidencja dróg, do której zaliczane są: książka drogi i dzienniki objazdów,
- ewidencja obiektów mostowych i tuneli, do której zaliczane są: książka obiektu mostowego, karta obiektu mostowego, książka tunelu, wykaz tuneli, wykaz przepustów i wykaz promów,
- mapa techniczno-eksploatacyjna łącząca w sobie podstawowe informacje zawarte w wymienionych dokumentach (sporządzana i prowadzona dla wszystkich kategorii dróg z wyłączeniem dróg gminnych).
Ewidencja dróg – nieco historii
Przystępując do omawiania spraw związanych z ewidencją dróg, trzeba na wstępie przypomnieć obowiązujący obecnie podział dróg publicznych na kategorie, a także możliwości zaliczania poszczególnych dróg do klas technicznych. Wszystkie drogi publiczne, zarówno w granicach miast, jak i poza nimi, w zależności od pełnionej funkcji w układzie drogowo-ulicznym, dzielą się na następujące kategorie:
- drogi krajowe (symbol K),
- drogi wojewódzkie (symbol W),
- drogi powiatowe (symbol P),
- drogi gminne (symbol G).
Obowiązująca obecnie klasyfikacja techniczna dróg publicznych – w zależności od przyjętych wymogów dla danego rozwiązania technicznego, stopnia dostępności jezdni, dopuszczalnego poziomu wykorzystania przepustowości, ewentualnie wymaganego poziomu swobody ruchu, wynikających z funkcji komunikacyjnych przypisanych danej drodze w skali danego obszaru – rozróżnia następujące klasy dróg:
- autostrada (symbol A),
- droga ekspresowa (symbol S),
- droga ruchu przyspieszonego (symbol GP),
- droga główna (symbol G),
- droga zbiorcza (symbol Z),
- droga lokalna (symbol L),
- droga dojazdowa (symbol D).
Już w latach 60. podejmowano skoordynowane działania, których przedmiotem było dokumentowanie i ewidencjonowanie informacji o warunkach ruchowych i stanie technicznym dróg. Wykonywano to na tzw. kartach przeglądów zwykłych i okresowych, dołączanych do metryk drogi (metryki były podstawą ewidencji). W miastach prace prowadzone były między innymi na podstawie instrukcji o planowo-zapobiegawczych remontach dróg, znowelizowanej w 1980 r. Rezultaty prac analizowano i wykorzystywano głównie do formułowania propozycji planów prowadzenia robót remontowych i sporządzania orientacyjnych harmonogramów ich realizacji.
Do momentu wejścia w życie nowelizacji ustawy o drogach publicznych wraz z reformą administracyjną kraju, czyli do dnia 01.01.1999 r., w sprawach dotyczących prowadzenia ewidencji dróg przez 13 lat obowiązywały instrukcje:
- DP.A.14 – w sprawie szczegółowego sposobu zakładania, prowadzenia i aktualizowania ewidencji dróg publicznych, o których była mowa w art. 17 ust. 1 ówczesnego brzmienia ustawy o drogach publicznych (głównie drogi poza granicami miast),
- DP.A.15 – w sprawie szczegółowego sposobu zakładania, prowadzenia i aktualizowania ewidencji dróg publicznych, o których była mowa w art. 17 ust. 2 ówczesnego brzmienia ustawy o drogach publicznych (większość dróg w granicach miast),
- DP.A.16 – w sprawie zakładania, prowadzenia i aktualizowania wykazów obiektów mostowych i ksiąg obiektów mostowych na drogach publicznych,
- DP.A.17 – w sprawie zakładania, prowadzenia i aktualizowania map sieci dróg publicznych z opisem techniczno- eksploatacyjnym oraz kart obiektów mostowych na tych drogach.
Instrukcje te zostały wydane w 1987 r. przez Generalną Dyrekcję Dróg Publicznych na podstawie okólnika Nr 6 Ministerstwa Komunikacji z dnia 07.11.1986 r. (Dz. Urz. Min. Kom. z 31.12.1986 r. Nr 14, poz. 118), wydanego do zarządzenia Ministra Komunikacji z dnia 06.06.1986 r. (M.P. z 01.07.1986 r. Nr 18, poz. 122).
Prowadzenie ewidencji dróg na podstawie podanych instrukcji, szczególnie w przypadku dróg niższej kategorii, sprowadzało się głównie do gromadzenia danych na potrzeby zestawień statystycznych i różnego rodzaju sprawozdawczości. Szczególnie widoczne było to w przypadku ewidencji prowadzonych dla tych kategorii dróg, dla których nie były opracowywane ani mapy sieci, ani tzw. plany liniowe, wiążące poszczególne informacje z kilometrażem drogi. Przykładowo takimi drogami były drogi gminne i lokalne miejskie.
Informacje zbierane dla każdego z elementów w metryce drogi były scalane (rys. 1) Na przykład dla nawierzchni wybranego rodzaju – występującej na różnych fragmentach danej drogi – w metryce podawana była jedynie jej łączna długość i powierzchnia
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
