Oprócz zasadniczych czynników, takich jak zgnilizna, pęknięcia czy dziuple, na wywracanie się i łamanie drzew mają wpływ cechy drzewa i warunki otoczenia, w jakich rośnie. Dla zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego ważna jest umiejętność diagnozowania wpływu tych czynników na stan zdrowotny lub statykę – zależnie od gatunku i fazy rozwojowej drzewa. W artykule omówiono czynniki siedliskowe, natomiast właściwości gatunków drzew w kontekście ich podatności na złamanie i wywrót zostaną przedstawione w kolejnym numerze czasopisma.
Zgodnie podaje się, że czynniki prowadzące do wykrotów i wiatrołomów drzew to:
- właściwości siedliska (ekspozycja narażająca na silne wiatry i zawieje śnieżne, niestabilne podłoże lub niesprzyjające rozwojowi stabilnego systemu korzeniowego);
- właściwości gatunków drzew (różna wytrzymałość mechaniczna drewna różnych gatunków drzew, różne współczynniki oporu, jaki stawia korona drzew, predyspozycje gatunku do formowania mechanicznie słabszych systemów korzeniowych oraz słabych wiązań konarów i gałęzi, żywotność drzew związana m.in. z wiekiem oraz podatność na choroby i szkodniki).
Warunki glebowe i wodne
Istotnym czynnikiem mającym wpływ na utrzymywanie drzewa w podłożu jest jakość gleby. Raporty uszkodzeń drzew wykazały, że istotną przyczyną powstawania wykrotów są nadmiernie uwilgocone gleby (saturacja gleby), a ponadto niekorzystne procesy erozyjne (na stokach skarp) oraz zmiany poziomu gruntu w strefi e korzeniowej (wykopy i nasypy). Te czynniki szkodziły szczególnie dębom, uważanym powszechnie za gatunek odporny na wywroty i wytrzymały na uszkodzenia.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.