Właściwe gospodarowanie odpadami zalegającymi pobocza dróg czy znajdowanymi na placach to jeden z obowiązków administratorów tych obiektów. W ostatnim okresie realizacja tego zadania wiąże się z koniecznością stosowania nowych przepisów odpadowych. Zmieniły one między innymi zasady legalizacji prowadzenia prac związanych z wytwarzaniem odpadów, ich usuwaniem z miejsc, gdzie powstały czy też zostały nagromadzone. Problematyka ta jest szczególnie ważna w związku z odpowiedzialnością zarządzających drogami gminnymi i powiatowymi za zgodny z prawem przebieg wykonywanych bezpośrednio bądź zlecanych prac z zakresu gospodarki odpadami.
W celu rozstrzygnięcia wątpliwości dotyczących poprawnego stosowania zmienionych przepisów o odpadach do gospodarowania odpadami z czyszczenia dróg i placów – autor omawia aktualne zgody administracyjne wymagane w tym zakresie.
Odpowiedzialność za utrzymanie czystości ulic i placów
Na wstępie należy wyjaśnić, że odpady z bieżącego utrzymania dróg i placów w świetle przepisów należą do odpadów komunalnych. Wynika to zarówno z treści ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, jak i z rozporządzenia z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów.
Zgodnie z ustawą o odpadach (art. 3 ust. 1 pkt 7) w pojęciu odpadów komunalnych mieszczą się odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Zmieszane odpady komunalne pozostają zmieszanymi odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości.
W treści przywołanego wyżej rozporządzenia w sprawie katalogu odpadów w grupie 20 „Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie”, w podgrupie 2003 „Inne odpady komunalne” wymieniono odpady o kodzie 200303 – „Odpady z czyszczenia ulic i placów”.
Podstawowe obowiązki ciążące na wytwórcach odpadów komunalnych zawiera przede wszystkim ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach. W myśl art. 5 ust. 1 pkt 3 i 3b tej ustawy do obowiązków właścicieli nieruchomości należy zbieranie powstałych na terenie tych nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy (uchwalonym przez radę gminy), a ponadto pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi. Obowiązek ten obejmuje także zarządców dróg, co wynika z treści art. 2 ust. 1 pkt 4 omawianej ustawy.
Omawiana ustawa nakazuje wprost zarządcom dróg utrzymanie czystości i porządku na drogach publicznych, a ponadto nakłada obowiązki obejmujące (art. 5 ust. 4):
- zbieranie i pozbywanie się odpadów zgromadzonych w pojemnikach do tego przeznaczonych i utrzymanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym;
- pozbycie się innych niż błoto, śnieg i lód zanieczyszczeń uprzątniętych z chodników przez właścicieli nieruchomości przyległych do drogi publicznej;
- uprzątnięcie i pozbycie innych niż błoto śnieg i lód zanieczyszczeń z chodników, jeżeli zarząd drogi pobiera opłaty z tytułu postoju lub parkowania pojazdów samochodowych na takim chodniku.
Mówiąc o obowiązkach z zakresu usuwania odpadów dotyczących zarządców dróg, należy także zwrócić uwagę na zapis ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. W art. 20 pkt 4, wśród ich obowiązków wymieniono utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2 (część dróg udostępnionych gminie na cele budowy, przebudowy i remontu wiat przystankowych i innych urządzeń do obsługi podróżnych). Zgodnie z powyższą ustawą w pojęciu utrzymania drogi mieści się między innymi wykonywanie robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu (art. 4 pkt 20), a tym samym także usuwanie odpadów gromadzących się w obrębie ww. obiektów.
Odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości
Realizacja obowiązków zarządcy drogi gminnej i powiatowej (zarządcy placu) dotyczących usuwania z nich odpadów (sprzątania) wymaga uzyskania w tym celu stosownych zgód urzędowych. Aby precyzyjnie wskazać, o jakich zgodach (decyzjach, zgłoszeniach) mowa, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, z jakimi procesami z zakresu gospodarki odpadami mamy do czynienia.
Usuwanie odpadów nagromadzonych w pojemnikach ustawionych na terenach ulic i placów
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.