BHP, a oświetlenie na drogach

Przyjrzyjmy się jednak bliżej temu zagadnieniu. Oświetlenie drogowe pełni wiele istotnych funkcji z punktu widzenia bezpieczeństwa:

• zapewnia lepszą widoczność dla kierowców i pieszych, co jest kluczowe zwłaszcza w nocy i podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych,
• pomaga w wykrywaniu przeszkód i innych uczestników ruchu drogowego, co jest niezbędne do unikania kolizji,
• działa jako środek odstraszający potencjalnych przestępców, zwiększając poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców.

Dobrze zaprojektowane i utrzymane oświetlenie może znacząco zmniejszyć liczbę wypadków drogowych, co jest kluczowe dla ochrony życia i zdrowia użytkowników dróg. W kolejnych sekcjach artykułu przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, sprawdzając, jak nowoczesne technologie i standardy oświetleniowe przyczyniają się do poprawy bezpieczeństwa na naszych drogach. Czy jesteś gotowy na tę podróż?

ROLA OŚWIETLENIA ULICZNEGO W BHP OBSZARACH MIESZKALNYCH

W kontekście bezpieczeństwa oświetlenie uliczne pełni bardzo istotne funkcje. Jest to kluczowy element infrastruktury, który bezpośrednio wpływa na bezpieczeństwo i komfort życia mieszkańców. Dlaczego? 

Wyobraź sobie spacer po ciemnej, nieoświetlonej ulicy – to może być niepokojące, prawda? Oświetlenie uliczne ma na celu zmniejszenie ryzyka wypadków i przestępstw, co zwiększa poczucie bezpieczeństwa wśród mieszkańców. Szczególnie w miastach, które tętnią życiem również po zmierzchu, odpowiednie oświetlenie uliczne jest niezbędne. Umożliwia ono bezpieczne przemieszczanie się i działa jako skuteczny odstraszasz dla potencjalnych przestępców. Dlatego inwestycje w nowoczesne technologie oświetleniowe są kluczowe dla poprawy jakości życia na terenach mieszkalnych.

Kluczowe dla zapewnienia dobrej widoczności i bezpieczeństwa na drogach jest przestrzeganie odpowiednich norm oświetleniowych. Dzięki temu kierowcy, piesi i rowerzyści mogą poruszać się swobodnie i bez obaw, co jest szczególnie istotne w nocy lub podczas niekorzystnych warunków pogodowych. Oświetlenie uliczne nie tylko minimalizuje ryzyko wypadków, ale także podnosi poczucie komfortu, pozwalając mieszkańcom czuć się bezpiecznie w swoim otoczeniu.

PN-EN 13201 – TWOJA MAPA DO BEZPIECZNEGO OŚWIETLENIA ULICZNEGO

W labiryncie oświetlenia ulicznego norma PN-EN 13201 działa jak mapa, wskazując drogę do celu. Ta techniczna ścieżka, często nazywana standardem oświetleniowym, definiuje wymagania dla oświetlenia dróg i jest podzielona na pięć segmentów, z których każdy skupia się na innym aspekcie oświetlenia. Jak to wpływa na nasze codzienne życie na ulicach?

Norma PN-EN 13201:2007 Oświetlenie dróg dostarcza zasad, które muszą być przestrzegane, aby zapewnić odpowiednie oświetlenie uliczne. To nie tylko kwestia estetyki, ale przede wszystkim bezpieczeństwa. Oświetlenie uliczne musi spełniać te kryteria, aby gwarantować dobrą widoczność i bezpieczeństwo na drodze, co jest niezwykle ważne dla wszystkich uczestników ruchu drogowego, od kierowców po pieszych. W praktyce oznacza to, że każda latarnia uliczna, reflektor i żarówka muszą być zgodne z tymi standardami, aby zapewnić optymalne warunki oświetleniowe. Dzięki temu norma PN-EN 13201 nie tylko pomaga w projektowaniu efektywnego oświetlenia, ale także w jego utrzymaniu, co jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa na drogach.

JAK ZAPEWNIĆ BEZPIECZEŃSTWO ULIC I DRÓG? KLASYFIKACJA I NATĘŻENIE ŚWIATŁA

Jak wspomniałem powyżej, w celu zapewnienia bezpieczeństwa na drodze należy kierować się odpowiednimi normami dla danej klasy drogi. Dobór klasy oświetlenia drogi można porównać do wyboru stroju na różne okazje – wszystko zależy od sytuacji. Klasy oświetleniowe M, C i P to nasze „ubrania” dla różnych typów dróg, każda z klas odpowiada na specyficzne potrzeby i warunki, począwszy od klasy M, która jest jak elegancki garnitur, zapewniając kierowcom najwyższe bezpieczeństwo i widoczność, po klasę P, która jest jak wygodne dresy dedykowane pieszym i rowerzystom, oferując im bezpieczeństwo podczas poruszania się po zmroku. Podział na klasy oświetlenia widnieje w normie PN-EN 13201:2016 [3]. Każda z nich dostosowana jest do specyficznych potrzeb użytkowników i obszarów. Klasyfikacja ta obejmuje następujące kategorie:

M – dla tras komunikacyjnych o średnim i wysokim natężeniu ruchu, C – dla obszarów konfliktowych, gdzie różne grupy użytkowników mogą się spotkać, P – dedykowane pieszym i rowerzystom, zapewniając im bezpieczeństwo po zmroku, EV, HS, SC, PC – inne specjalistyczne zastosowania.

Tabela 1

Wybór klasy oświetlenia drogi to przemyślana decyzja, podobna do wyboru odpowiedniego narzędzia do pracy. Zależy ona od wielu czynników, takich jak: intensywność ruchu, geometria drogi i inne elementy wpływające na bezpieczeństwo i komfort użytkowników. Dzięki tej precyzyjnej klasyfikacji każda ulica, ścieżka rowerowa czy chodnik mogą być oświetlone w sposób najlepiej odpowiadający ich funkcji i użytkownikom.

JAKIE PARAMETRY OŚWIETLENIOWE WPŁYWAJĄ NA KOMFORT I BEZPIECZEŃSTWO

Właściwe parametry oświetlenia to nie tylko kwestia widoczności, ale także komfortu i bezpieczeństwa. Oświetlenie powinno spełniać określone wymagania dotyczące:

• natężenia i jednolitości oświetlenia,
• rozkładu luminancji,
• ograniczenia olśnienia,
• barwy światła i oddawania barw,
• migotania i efektu stroboskopowego.

Gdy mówimy o natężeniu oświetlenia, mamy na myśli gęstość strumienia świetlnego docierającego do określonej powierzchni, wyrażaną w luksach [lx]. To, ile światła dociera do danego punktu, wpływa na naszą zdolność widzenia w różnych sytuacjach. Wymogi dotyczące ilości lx wyrażone są we wskazanych wyżej klasach oświetlenia i normach ich dotyczących. Im bardziej złożone zadanie,tym więcej światła potrzebujemy, aby je bezpiecznie i skutecznie zrealizować. Na drogach, gdzie bezpieczeństwo jest priorytetem, natężenie oświetlenia musi być nie tylko odpowiednie, ale także jednolite. Jednolitość oświetlenia określa się jako stosunek najniższej zmierzonej wartości natężenia do średniej wartości na danej powierzchni. To jak upewnienie się, że każdy fragment drogi jest równie dobrze oświetlony, co minimalizuje ryzyko wypadków.

Wśród czynników wpływających na BHP na drodze uwzględnić należy jeszcze takie kwestie, jak: współczynnik olśnienia, barwa i oddawanie barw opraw czy brak widocznego migotania. Wszystkie te elementy wpływają na komforti bezpieczeństwo jazdy czy też wieczornego spaceru po mieście. Podsumowując, istnieje wiele parametrów, które powinno się brać pod uwagę, by zapewnić odpowiednie oświetlenie, a to właśnie od tego w dużej mierze zależy BHP na drodze. I ono, jak i prawo odnoszące się do norm oświetleniowych na stanowiskach pracy ma za zadanie chronić nas i dbać o nasze bezpieczeństwo.

ZA KULISAMI OŚWIETLENIA ULICZNEGO – WYMAGANIA EKSPLOATACYJNE

Oświetlenie uliczne to nie tylko kwestia odpowiedniego doboru parametrów, ale także utrzymania ich. Wymagania techniczne oświetlenia ulicznego określone w normie PN-EN 13201:2007 są niezbędne do zapewnienia dobrej widoczności i bezpieczeństwa na drodze. Co to oznacza w praktyce?

Przede wszystkim oświetlenie uliczne musi być regularnie sprawdzane i konserwowane, aby spełniać określone standardy. To jak dbanie o samochód – regularne przeglądy i naprawy są kluczowe, aby wszystko działało sprawnie. W przypadku oświetlenia ulicznego oznacza to, że każda latarnia musi być w pełni sprawna, a jej światło musi być równomierne i wystarczająco jasne, aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim użytkownikom drogi. Spełnienie tych wymagań jest kluczowe nie tylko dla bezpieczeństwa, ale także dla efektywności energetycznej. Dzięki temu miasta mogą nie tylko zapewnić bezpieczeństwo swoim mieszkańcom, ale także oszczędzać energię i redukować koszty związane z oświetleniem ulicznym.

"KLUCZOWE DLA ZAPEWNIENIA DOBREJ WIDOCZNOŚCI I BEZPIECZEŃSTWA NA DROGACH JEST PRZESTRZEGANIE ODPOWIEDNICH NORM OŚWIETLENIOWYCH."

KIERUNEK, W KTÓRYM ZMIERZA OŚWIETLENIE DROGOWE

Technologia nieustannie się rozwija, a oświetlenie drogowe jest tego doskonałym przykładem. Nowe przepisy i normy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i komfortu użytkowników dróg, chodników oraz ścieżek. Dodatkowo zmiany te mają na celu poprawę efektywności źródeł światła, co jest kluczowe dla zrównoważonego rozwoju.

Jednym z głównych celów jest redukcja kosztów utrzymania systemów oświetlenia drogowego. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom możliwe jest osiągnięcie oszczędności na poziomie 40–60% w porównaniu do tradycyjnych systemów. To jak wymiana starego samochodu na nowy model, który zużywa mniej paliwa, ale oferuje lepsze osiągi. W kontekście oświetlenia drogowego oznacza to niższe rachunki za energię i mniejszy wpływ na środowisko. Nie oznacza to jednak, że nie ma to wpływu na bezpieczeństwo, o czym opowiem za chwilę.

TRENDY I INNOWACJE W OŚWIETLENIU ULICZNYM I ICH WPŁYW NA BEZPIECZEŃSTWO

Obecnie oświetlenie LED staje się coraz bardziej popularne w systemach oświetlenia ulicznego. Dlaczego? Ponieważ jest energooszczędne, trwałe i oferuje wysoką intensywność światła. To jak posiadanie latarki, która nigdy się nie wyczerpuje i zawsze świeci jasno, kiedy jej potrzebujemy. Nowoczesne systemy monitoringu umożliwiają zdalne monitorowanie i kontrolę oświetlenia. To jak posiadanie pilota do telewizora, który pozwala na zmianę kanałów bez wstawania z kanapy. Dzięki temu utrzymanie i zarządzanie tymi systemami staje się znacznie łatwiejsze i bardziej efektywne. Z punktu widzenia bezpieczeństwa pozwala ono na szybką wymianę niesprawnych lamp.

Integracja z systemami sterowania pozwala też wprowadzić ideę tzw. Smart City, co w jeszcze większym stopniu zwiększa BHP na ulicach, a przez to na terenie całego miasta. Przykładem wykorzystania idei Smart City w tym celu jest chociażby integracja oświetlenia z czujnikami obecności i ruchu, dzięki czemu aktualnie uczęszczane obszary uliczne mogą być lepiej doświetlone, zwiększając tym samym bezpieczeństwo. Inny przykład to np. lepsze doświetlenie niebezpiecznych dzielnic miasta i integracja z systemem kamer miejskich. Możliwości jest wiele i ogranicza nas jedynie wyobraźnia.

"PRZEDE WSZYSTKIM OŚWIETLENIE ULICZNE MUSI BYĆ REGULARNIE SPRAWDZANE I KONSERWOWANE, ABY SPEŁNIAĆ OKREŚLONE STANDARDY."

BHP A OŚWIETLENIE ULICZNE – PODSUMOWANIE

BHP w kontekście oświetlenia ulicznego pełnią kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach. W Polsce zasady te są określone w rozporządzeniu dotyczącym techniczno-budowlanych przepisów dla dróg publicznych. To swoista instrukcja, która precyzyjnie definiuje, jak powinno wyglądać oświetlenie, aby spełniało swoje zadanie. Właśnie dlatego, mimo wielu czynników, które należy brać pod uwagę podczas doboru oświetlenia ulicznego, warto skupić się na normach działających jak kompas wskazujący właściwy kierunek. Określają one wymagane natężenie światła – dostosowane do rodzaju drogi, chodnika czy przejścia dla pieszych. Przestrzeganie ich jest kluczowe dla zapewnienia komfortu i bezpieczeństwa. To jak wybór odpowiedniego narzędzia do pracy – musisz wiedzieć, co chcesz osiągnąć, aby wybrać właściwe rozwiązanie.