Spotkajmy się na przystanku

Transport zbiorowy stanowi w dzisiejszych czasach bardzo ważny element całego systemu przewozu osób. Ze względów ekologicznych i ekonomicznych przemieszczanie się komunikacją zbiorową jest pożądane nie tylko w dużych aglomeracjach, ale także w obszarach przyległych do mniejszych miejscowości, które również są narażone na duże natężenie ruchu samochodowego. W związku z tym należy dbać o odpowiednią infrastrukturę związaną z tą częścią transportu, tak aby jak najwięcej osób zachęcić do korzystania z niej i równocześnie nieustająco zwiększać bezpieczeństwo użytkowania drogi.

Jednym ze sposobów grupowego przemieszczania się jest transport autobusowy, który wykorzystuje część infrastruktury drogowej, taką jak przystanki autobusowe. Są one miejscem oczekiwania podróżnych i służą do wymiany pasażerów w momencie przyjazdu/odjazdu autobusu.

Przystanki autobusowe mogą być stosowane:

• z zatokami autobusowymi bezpośrednio przy jezdni,
• z zatokami autobusowymi oddzielonymi od jezdni bocznym pasem dzielącym,
• bez zatoki autobusowej.

Lokalizacja przystanków

W Rozdziale 3 Rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 43, poz. 430), zatytułowanym „Obiekty i urządzenia obsługi uczestników ruchu”, opisano m.in. usytuowanie i warunki techniczne dotyczące zatok autobusowych (§ 119).

Zgodnie z rozporządzeniem, ze względu na bezpieczeństwo ruchu, zatokę autobusową należy usytuować:

1. na odcinku prostym lub na łuku (z poniższymi zastrzeżeniami),
2. za skrzyżowaniem,
3. na drodze jednojezdniowej z przesunięciem w kierunku ruchu względem zatoki dla kierunku przeciwnego,
4. na odcinku drogi o pochyleniu podłużnym nie większym niż 2,5% (dla klasy drogi S i GP) i 4% (dla klasy drogi G i niższych).

Zastrzeżenia dotyczące pkt a) mówią o możliwości wykonania zatoki autobusowej po wewnętrznej stronie łuku w planie, jeżeli jest zapewniona odległość widoczności na zatrzymanie (teren zabudowy) lub jeżeli widoczność przed i za zatoką jest zapewniona na odległość co najmniej 1,5 razy większą niż wymagana odległość widoczności na zatrzymanie, a prędkość miarodajna nie jest większa niż 70 km/h (poza terenem zabudowy).

Natomiast po zewnętrznej stronie łuku w planie lub za wierzchołkiem wypukłego łuku w przekroju podłużnym można usytuować zatokę autobusową, jeżeli widoczność przed nią jest zapewniona na odległość co najmniej równą wymaganej odległości widoczności na zatrzymanie.

Trzeba przy tym pamiętać, że zatoka autobusowa na łuku w planie powinna być oddzielona od jezdni bocznym pasem dzielącym.

Przy przebudowie lub remoncie drogi na terenie zabudowy ustawodawca dopuścił wyjątkowo inne usytuowanie zatoki niż za skrzyżowaniem, co jest jednak niewskazane.

Na drodze klasy GP, zaliczanej do sieci dróg międzynarodowych, o prędkości miarodajnej większej lub równej 100 km/h, zatoka autobusowa powinna być oddzielona od jezdni bocznym pasem dzielącym.

Na jednojezdniowej drodze dwupasowej klasy G, Z lub L, gdzie przewiduje się zbiorową komunikację autobusową i natężenie miarodajne ruchu wynosi co najmniej 400 P/h, powinny być wykonane zatoki autobusowe. Przy przebudowie lub remoncie drogi na terenie zabudowy ustawodawca dopuścił wyjątkowo odstępstwo od wykonania zatoki, jeżeli jest zapewniona wymagana odległość widoczności na zatrzymanie.

Zatoka autobusowa powinna posiadać parametry nie mniejsze niż:

1. długość krawędzi zatrzymania – 20 m,
2. szerokość zatoki przy jezdni – 3 m,
3. szerokość zatoki oddzielonej od jezdni bocznym pasem dzielącym – 3,5 m,
4. wyokrąglenie załomów krawędzi jezdni łukami o promieniu – 30 m,
5. szerokość peronu 1,5 m,
6. pochylenie poprzeczne jezdni na zatoce – 2% (skierowane do krawędzi jezdni drogi lub zgodnie z jej pochyleniem, w zależności od warunków odwodnienia),
7. skos wyjazdowy z drogi – 1 : 8,
8. skos wjazdowy na drogę – 1 : 4.

Na ulicach klasy G, L i D ustawodawca dopuścił inne parametry zatoki autobusowej, ale dostosowane do wymiarów pojazdów, dla których ma być ona przeznaczona.

Warunki usytuowania

Lokalizacja i zagospodarowanie przystanków autobusowych powinny spełniać nie tylko wymagania bezpieczeństwa ruchu dla wszystkich rodzajów użytkowników ulic, ale także warunki widoczności.

Lokalizacja przystanków powinna być ustalana na podstawie potrzeb obsługi pasażerów, czyli poprzez określenie źródeł i celów podróży komunikacją