Zarządcy dróg zobowiązani są m.in. do ich utrzymania, a więc zapewnienia realizacji robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu, w tym także odśnieżania i zwalczania śliskości zimowej (art. 19 ust. 1 i 20 ust. 4 w zw. z art. 4 pkt 20 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych). Jak wskazuje NSA w wyroku z dnia 15 stycznia 2016 r., II OSK 1178/14, regułę tę należy uznać za ogólną i podstawową, od której ewentualne wyjątki ustanowione są w innych aktach prawnych.
Realizacja ciążącego na zarządcach dróg obowiązku częstokroć następuje – przynajmniej częściowo – przy współudziale podmiotów świadczących usługi na podstawie umowy z założenia zawartej w reżimie ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych. Wybrane kwestie dotyczące współpracy kontraktowej przy utrzymaniu dróg zostały omówione w ramach niniejszego artykułu.
Odpowiedzialność względem użytkowników
Utrzymanie odpowiedniego stanu dróg, oprócz aspektów wizualnych, ma przede wszystkim zapewnić jej użytkownikom bezpieczeństwo. W konsekwencji utrzymanie odpowiedniego stanu dróg wymusza m.in. uprzątnięcie powstałych na niej utrudnień, np. pozostałych po kolizji drogowej części pojazdów, zerwanych w trakcie wichury gałęzi czy w okresie zimowym usunięcie warstwy śniegu. Nie budzi wątpliwości, że niedochowanie odpowiedniego standardu utrzymania drogi rodzi po stronie zarządcy m.in. ryzyko poniesienia odpowiedzialności cywilnej. Na wskazany aspekt zwrócił uwagę m.in. Sąd Rejonowy w Giżycku, podkreślając w wyroku z dnia 24 lutego 2021 r., I C 175/19, iż „nie ma wątpliwości w realiach niniejszej sprawy, że podmiotem odpowiedzialnym za szkody wynikłe z nienależytego utrzymania nawierzchni drogi winna być Gmina M., jako zarządca drogi gminnej (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24.07.2013r., sygn. akt III CZP 33/13). W wyniku przeprowadzonego postępowania dowodowego ustalono, iż do zdarzenia z dnia 2 lutego 2015 r. doszło na terenie, na którym obowiązek utrzymania porządku i czystości ciążył na Gminie M. Analiza zgromadzonego materiału dowodowego pozwala też stwierdzić, że przedmiotowa droga jest w złym stanie technicznym, tworzą się na niej koleiny, wertepy, wgłębienia i nierówności. (…) Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwala stwierdzić, iż upadek powoda spowodowany złym stanem nawierzchni pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym z zaniechaniem przez Gminę M. obowiązku utrzymania jej w należytym stanie. Sąd uznał zatem roszczenie powoda za uzasadnione co do zasady w stosunku do pozwanej Gminy M”.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
