„Bez hipoteki i katastru nie ma na wsi prawa – a więc nie ma tam i Państwa”
prof. dr Władysław Leopold Jaworski (1865–1930)
Powyższy, krótki cytat prof. dr Władysława Leopolda Jaworskiego, członka przedwojennej Komisji Kodyfikacyjnej i Komisji dla reformy Prawa Rolnego odzwierciedla, jak ważnym elementem jest określenie stanu prawnego nieruchomości.
1. Ogólnie o nieruchomościach
Ewidencja gruntów i budynków oraz rejestr ksiąg wieczystych są podstawowymi systemami informacji dotyczącymi nieruchomości i praw z nimi związanych.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne, poprzez ewidencję gruntów i budynków (kataster nieruchomości) rozumie się jednolity dla kraju, systematycznie aktualizowany zbiór informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych osobach fizycznych i prawnych władających tymi gruntami, budynkami i lokalami. Jest to zatem rejestr „techniczny”, mający charakter głównie informacyjny.
„Rejestr ewidencji gruntów jest wyłącznie odzwierciedleniem aktualnego stanu prawnego dotyczącego danej nieruchomości, zawiera jedynie dane wynikające z tytułu własności, ma charakter deklaratoryjny, a nie konstutywny” (wyrok NSA z 20 listopada 1998 r., sygn. akt: II SA 914/08, publ. LEX nr 41816). Organ prowadzący operat ewidencji gruntów i budynków nie może rozstrzygać sporów co do praw do gruntu ani nadawać tych praw. Kwestie te należą do kompetencji sądów cywilnych. Poprzez żądanie wprowadzenia zmian do ewidencji gruntów nie można dochodzić ani udowadniać jakichkolwiek praw związanych z daną nieruchomością, a wypis z rejestru gruntów nie jest dokumentem stwierdzającym prawo do nieruchomości.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.