Jednym spośród obowiązków ciążących na zarządcach dróg gminnych i powiatowych, jest utrzymanie ich w należytym stanie technicznym, tj. takim, który m.in. wyklucza narażenie użytkowników na wypadek, poprawia ich jakość oraz zwiększa bezpieczeństwo ruchu. Ustawowe obciążenie zarządców dróg ww. obowiązkami skłania podmioty zainteresowane, w szczególności korzystające na co dzień z konkretnej infrastruktury drogowej, do stosowania różnych środków zmierzających do wyegzekwowania poprawy jakości dróg gminnych i powiatowych. Wybrane aspekty prawne wskazanego zjawiska, stanowią przedmiot niniejszego artykułu.
Obowiązek utrzymania należytego stanu dróg
Przepis art. 20 pkt 4 ustawy z dnia 21 marca 1985 o drogach publicznych (dalej: u.d.p.) wprowadza ogólny obowiązek zarządcy drogi utrzymania nawierzchni drogi i chodników (wyrok NSA z dnia 15 stycznia 2016 r., II OSK 1178/14). Odwołując się do definicji wyrażonej w art. 4 pkt 20 wskazanej w poprzednim zdaniu ustawy, obowiązek ten można odczytywać jako konieczność realizacji robót konserwacyjnych, porządkowych i innych zmierzających do zwiększenia bezpieczeństwa i wygody ruchu. Zgodnie z wyrokiem Sądu Rejonowego w Międzyrzeczu z dnia 9 grudnia 2016 r., sygn. akt I C 597/16, zarządca drogi jest obowiązany do utrzymania stanu bezpieczeństwa drogowego i nie powinien dopuszczać do występowania zagrożeń na drodze. W art. 20 pkt 4 u.d.p. podkreślono, że zarządcę obciąża w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą. Do tego obowiązku odwołuje się orzeczenia sądowe, w tym wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 12 września 2018 r., sygn. akt I ACa 396/18, w którym sąd stwierdził, że pod pojęciem utrzymania drogi i zarządzania nią należy rozumieć zwłaszcza konieczność dbałości o „substancję nawierzchni drogi i jej przejezdność”. Należy jednak mieć na względzie, że orzecznictwo sądowe definiuje obowiązki zarządców dróg również w sposób szerszy, uznając np. że na zarządcy drogi ciąży szeroko rozumiany obowiązek wykonywania ogółu prac remontowych, zabezpieczających i przywracających pierwotny (prawidłowy) stan nawierzchni oraz bieżących robót konserwacyjnych, porządkowych i innych, których celem jest poprawa jakości i zwiększenie bezpieczeństwa ruchu (wyrok SA w Łodzi z dnia 17 grudnia 2014 r. I ACa 881/14). Szersze spojrzenie na katalog obowiązków zarządów dróg nawiązuje również do takich pojęć jak remont drogi, tj. wykonywanie robót przywracających pierwotny stan drogi (art. 4 pkt 19 u.d.p.) oraz przebudowa drogi, a więc wykonywanie robót, w których wyniku następuje podwyższenie parametrów technicznych i eksploatacyjnych istniejącej drogi (art. 4 pkt 18 u.d.p.).
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
