Zarządy drogowe przy organizacji zimowego utrzymania dróg coraz częściej inwestują w innowacyjne technologie, dzięki którym zostanie zapewnione utrzymanie przejezdności dróg na najwyższym poziomie. W pierwszej części artykułu zamieszczonej w listopadowym wydaniu czasopisma „Drogi Samorządowe” zostały przedstawione wyniki raportu opublikowanego na Światowym Kongresie Drogowym w Pradze w 2023 r., a także część najnowocześniejszych rozwiązań, a poniżej znajdują się kolejne technologie.
Zagadnienia związane z najnowszymi rozwiązaniami w zakresie sprzętu do dozowania środków chemicznych oraz sprzętu do odśnieżania omówiono w pierwszej części materiału, poniżej zostały zaprezentowane automatyczne stacje pomiarowe, możliwości ogrzewania nawierzchni, a także stałe urządzenia do rozpryskiwania środków chemicznych i nawierzchnie bitumiczne ze środkiem opóźniającym gołoledź.
AUTOMATYCZNE STACJE POMIAROWE
Niektóre kraje podjęły próby doskonalenia systemu informacji i interwencji w zimowym utrzymaniu dróg poprzez instalowanie automatycznych stacji pomiarowych na odcinkach dróg szczególnie narażonych na oblodzenie jezdni. Należy jednak stwierdzić, że urządzenia te nie wszędzie spełniają jeszcze cele, jakie zostały im wyznaczone, na skutek niedokładności działania aparatury, błędów w uzyskiwaniu danych itp.
Szwajcaria i Austria stosują obecnie system transmisji danych z tych stacji, który jest przewodowy lub bezprzewodowy. System bezprzewodowy sięga na odległość do 30 km, natomiast system przewodowy do 25 km.
W Austrii w okresie kilku ubiegłych zim było zainstalowanych ponad 180 stacji pomiarowych dla gołoledzi i 240 stacji dla opadów śnieżnych. Według dotychczasowej oceny system tych stacji spełnia dobrze swoje zadania. Wykorzystywany jest przez służby utrzymania dróg w operacjach profilaktycznych, związanych ze zwalczaniem gołoledzi i odśnieżaniem dróg. Nie służy on jednak informacji dla użytkowników dróg.
W Holandii system stacji pomiarowych został zainstalowany już na początku 1972 r. na jednej z autostrad. Na odcinku 70 km zainstalowano dziesięć stacji dokonujących następujących pomiarów: temperatury nawierzchni, przejezdności drogi, temperatury otoczenia i wilgotności powietrza.
Na jednej z tych stacji są zbierane uzupełniające dane, takie jak: kierunek i siła wiatru, przewodnictwo cieplne nawierzchni oraz opady atmosferyczne (deszcze i śniegi). Dane ze stacji pomiarowych są zbierane automatycznie przez stację główną za pomocą mikrokomputera, a także poprzez pomocniczy przewód światłowodowy z urządzeń zainstalowanych na skrajach drogi.
System ten pracuje na specjalnym programie informatycznym, który umożliwia rejestrację i przetwarzanie danych oraz sformułowanie decyzji dla służby operacyjnej, rejestrując jednocześnie w pamięci komputera wykonane posypywanie środkami chemicznymi jezdni. Na podstawie uzyskanych doświadczeń holenderska administracja drogowa ocenia, że nie jest jeszcze w stanie za pomocą tego systemu przewidzieć dokładnie powstania gołoledzi na drodze. W celu zwiększenia skuteczności działania systemu w zakresie wykrywania powstawania gołoledzi konieczne jest zapewnienie większej dokładności w ustalaniu promieniowania bezpośredniego, wilgotności otoczenia oraz aktualnego stopnia zasolenia jezdni. Stwierdzono jednak, że zastosowanie systemu stacji automatycznego pomiaru znacznie zmniejszyło liczbę przypadków zaskoczenia służby drogowej i użytkowników dróg powstaniem gołoledzi.
Szwecja także prowadzi udane próby zastosowania stacji pomiarowych na dużą skalę dla wcześniejszego wykrywania powstania gołoledzi. Są one instalowane w wielu miejscach – rejestrują temperaturę i wilgotność powietrza oraz temperaturę nawierzchni. Wielkości te są rejestrowane co 30 min i przekazywane automatycznie światłowodem serią do ośmiu pomiarów. Informacje te są wykorzystywane przez służbę utrzymania dróg do podejmowania niezbędnego działania.
W zakresie automatyki warunków sprzyjających powstawaniu gołoledzi pracuje wiele krajów w ramach tak zwanego programu „Euro cost 30”. Wiele krajów partycypuje również w projekcie „Adies electroniques á la circulation sur routes principales” (tłum. Wykorzystanie urządzeń elektronicznych w kierowaniu ruchem na drogach głównych). Projekt ten ma na celu zastosowanie znormalizowanego systemu europejskiego kontroli automatycznej i stacji pomiarowych gołoledzi. Służy do pomiarów charakterystyki drogi i zakłóceń w ruchu oraz oceny wyników pomiarów oraz przekazywania tych informacji użytkownikom dróg, a także służbie utrzymania. Realizacja tego projektu została powierzona różnym krajom, a Finlandia podjęła się roli wiodącej i koordynacyjnej w zakresie tych badań.
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.