W służbie ekologii i finansom. Wykorzystanie materiałów ze starych nawierzchni do budowy nowych dróg

Opinie o zastosowaniu destruktu z frezowania warstw asfaltowych są różne. Przez jednych jest on traktowany jako odpad nie podlegający ponownemu wykorzystaniu przy produkcji mieszanek asfaltowych. Przez innych uważany za materiał, który ze względu na dużą różnorodność starych warstw może obniżać jakość produkowanych mieszanek mineralno-asfaltowych. Jednak z obowiązującymi „Wytycznymi Technicznymi WT 2 2014 część 1” oraz normami dotyczącymi wyrobów budowlanych dopuszcza się stosowanie granulatu asfaltowego, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań. Możliwe jest także wykorzystanie go z licznymi korzyściami oraz bez uszczerbku na jakości.

Doświadczenia przy stosowaniu granulatu asfaltowego w mieszkankach

Kluczem do sukcesu jest dobre rozpoznanie nawierzchni przeznaczonej do frezowania oraz przebadanie granulatu asfaltowego otrzymanego w wyniku przetworzenia destruktu. Od kilku lat z powodzeniem wbudowuje mieszanki z udziałem granulatu asfaltowego na obszarze całej Polski firma STRABAG. W pierwszej fazie rozpoznania ocenia się odwierty pod kątem obecności lepiszcza smołowego za pomocą metody opisanej w KPRNPP* 2013-załącznik C. Test wykonuje się poprzez pomalowanie odwiertu specjalną białą farbą (PAK MARKER), a warstwa z lepiszczem smołowym zabarwia się na żółto. W przypadku stwierdzenia obecności smoły w nawierzchni, materiał z frezowania nie może być wykorzystany do produkcji mieszanki i automatycznie jest dyskwalifikowany. Zatem pierwszy test jest bardzo prosty. Ważnym elementem jest także selektywne frezowanie (np. warstwy ścieralnej lub ścieralnej i wiążącej) i unikanie w ten sposób rozbieżności w wynikach przy ocenie jednorodności granulatu.

Po zwiezieniu określonej partii destruktu na plac sprawdza się, czy zawiera on w sobie materiały obce, tj. cegły, metale, tworzywa sztuczne, drewno itp. (zanieczyszczenia te nie powinny przekraczać dopuszczalnych zawartości wymienionych w normie PN-EN 13108-8). Następnie destrukt poddawany jest procesowi granulowania w specjalnie przystosowanej do tego kruszarce. Maszyna rozsiewa na sortowniku granulat na dwie frakcje – drobną i grubą – które w późniejszym czasie miesza się ze sobą, uzyskując jednorodny materiał. W większości wytwórni mieszanek mineralno-asfaltowych (WMA) STRABAG w Polsce istnieje możliwość dozowania granulatu bezpośrednio do mieszalnika metodą „na zimno”. W związku z tym, aby chronić materiał przed wilgocią oraz nadmiernym działaniem promieni słonecznych, składuje się go w miejscach zadaszonych.

W kolejnej fazie badań sprawdza się jednorodność granulatu asfaltowego. Kryteriami oceny są jego uziarnienie, zawartość asfaltu rozpuszczalnego oraz parametry odzyskanego lepiszcza – temperatura mięknienia oraz indeks penetracji. Rozstęp wyników nie powinien przekraczać wartości podanych w WT-2 2014 część 1., p. 7.4. Parametry kruszywa w granulacie asfaltowym powinny spełniać wymagania jak dla kruszywa w danej mieszance mineralno-asfaltowej. Granulat asfaltowy może być stosowany do produkcji mieszanek pod warunkiem spełnienia wszystkich wymagań jak dla gotowego wyrobu.

Zalety produkcji mieszanek z dodatkiem granulatu asfaltowego

Produkcja mieszanek z dodatkiem granulatu asfaltowego niesie za sobą wiele korzyści. Jednym z najbardziej korzystnych czynników jest fakt, że technologia ta jest przyjazna dla środowiska. Wykorzystując granulat asfaltowy powtórnie, eliminujemy problem powstawania dużych składowisk tego materiału w trakcie wykonywania remontów starych nawierzchni. Kolejnym ważnym aspektem jest efekt ekonomiczny. Przy udziale od 15 do 20% granulatu w mieszance, możemy użyć nawet o 1% mniej asfaltu. Dodatkową zaletą jest fakt, że granulat asfaltowy poprawia parametry mieszanek takie jak: odporność na koleinowanie oraz odporność na działanie wody i mrozu. Dzięki temu nawierzchnia dłużej posłuży użytkownikom ruchu. Należy jednak pamiętać, że granulat asfaltowy jako dodatek można stosować jedynie do warstw podbudowy i wiążącej z betonu asfaltowego. Nie może być stosowany do warstw ścieralnych oraz do asfaltu lanego.

Ekologicznie i tanio

Granulat asfaltowy jest pełnowartościowym składnikiem mieszanek mineralno-asfaltowych. Z powodzeniem można stosować ten materiał począwszy od budowy dróg gminnych, kończąc na drogach krajowych. Liczne badania wykonane zarówno przez Laboratoria TPA jak i GDDKiA potwierdzają należytą jakość mieszanek oraz ich zgodność z wymaganiami. Zatem nie należy traktować destruktu asfaltowego jako odpadu lub materiału przydatnego tylko do utwardzenia poboczy przy drogach. Bierzmy przykład od naszych zachodnich sąsiadów, którzy w nowoczesnych wytwórniach wykorzystują materiał z frezowania nawet w ilości do 70% przy dozowaniu granulatu metodą „na ciepło”. Budujmy nasze drogi, by służyły nam przez długie lata, na bazie materiałów przyjaznych środowisku.