Drogi i środowisko

Planując inwestycję drogową, stykamy się często z obowiązkiem uzyskania tzw. decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz z koniecznością przeprowadzenia oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Zazwyczaj stawiamy sobie wtedy pytanie, co kryje się pod tymi pojęciami i skąd się one wzięły.

Zasady przeprowadzania ocen oddziaływania przedsięwzięć na środowisko wywodzą się z prawodawstwa Unii Europejskiej, a konkretnie – z dyrektyw:

• Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne;
• Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.

Cytowane przepisy zostały wprowadzone do prawa krajowego przede wszystkim w treści Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). To w treści tej ustawy nałożono na inwestorów obowiązek poddania niektórych zamierzeń inwestycyjnych (przedsięwzięć) takim procedurom weryfi kacyjnym, jak:

• ocena oddziaływania na środowisko,
• ocena oddziaływania na obszar Natura 2000,
• ocena postępowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na środowisko.

W wymienionej ustawie znajdują się też zasady sporządzania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz informacje, kiedy powstaje obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i w jaki sposób jest ona wydawana.

Kiedy należy się starać o wydanie decyzji

Obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego przedsięwzięcia (nie tylko drogowego) powstaje wyłącznie wtedy, gdy nastąpi zbieg dwóch okoliczności. Po pierwsze – przedsięwzięcie to zaliczane musi być do kategorii mogących znacząco oddziaływać na środowisko (art. 71 ust. 2 ustawy), po drugie – wymagane jest dla niego uzyskanie choćby jednej spośród decyzji wskazanych w art. 72 ust. 1 ustawy, ewentualnie konieczne jest (zgodnie z to z art. 72 ust. 1a ustawy) dokonanie dla niego zgłoszenia budowy lub wykonania robót budowlanych albo zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.).

Pamiętać jednocześnie trzeba, że wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach musi nastąpić przed uzyskaniem wymienionych w art. 72 ust. 1 decyzji (w praktyce przed złożeniem wniosku o ich wydanie) i dokonaniem wspomnianych wyżej zgłoszeń. Z powyższych wywodów wynika, że obowiązek uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dotyczy wyłącznie przedsięwzięć zaliczanych do kategorii mogących znacząco oddziaływać na środowisko.

Przedsięwzięcia tego rodzaju dzielą się na dwie grupy (zgodnie z art. 71 ust. 2):

• mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko,
• mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.

Rejestr przedsięwzięć należących do obu tych grup zawiera obecnie rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213, poz. 1397). Dokonując analizy jego treści, stwierdzić trzeba, że typowe przedsięwzięcia związane z drogami powiatowymi lub gminnymi wymienione są w treści § 3 wskazującego przedsięwzięcia zaliczane do mogących