Znaczenie zieleni przydrożnej jest nie do przecenienia. Niestety, niesprzyjające warunki klimatyczno-glebowe powodują, że trudno jest utrzymać ją w dobrym stanie. Warto więc pomyśleć o tym już na etapie jej zakładania – skuteczną metodą może okazać się hydrosiew.
Zakładanie zieleni wzdłuż dróg i ulic jest ważnym etapem inwestycji. Jednak ze względu na ekstremalne warunki przyuliczne i ograniczony budżet nie jest to zadanie łatwe, a jego rezultat jest w dużej mierze uzależniony od wyboru odpowiedniej technologii i materiałów. Umocnienia skarp nasypów i rowów, pasów zieleni i poboczy dróg można wykonać metodą biologiczną (przez zadarnienie trawą, krzewami lub drzewami) oraz techniczną (z zastosowaniem betonu, kamieni czy geosyntetyków). Najczęściej stosuje się zadarnienie skarp i poboczy dróg trawą i roślinnością łąkową.
Tradycyjne trawniki
Tradycyjny sposób zakładania trawników na poboczach polega na siewie nasion trawy lub wyłożeniu i przymocowaniu darni z rolki na uprzednio przygotowane i zagęszczone podłoże. O ile założenie trawnika na płaskiej powierzchni pobocza lub pasa drogowego nie nastręcza trudności, o tyle pokrycie roślinnością skarp nasypów i wykopów jest problematyczne i wymaga od wykonawcy dużego doświadczenia i precyzji. Często stosowany do usypywania skarp poboczy dróg piasek jest zbyt jałowy, by umożliwić bujny wzrost i rozwój roślin. Przed siewem nasion konieczne staje się więc utworzenie warstwy próchnicznej, którą wyścieła się powierzchnię stoków. Niestety, na stromych zboczach, pod wpływem opadów atmosferycznych i wiatru, dochodzi do osuwania się lub wymywania gleby, a wraz z nią – także nasion świeżo założonego trawnika. Do czasu dostatecznego ukorzenienia się wysianej trawy, a więc przez 4–8 tygodni, humus jest bardzo podatny na wymywanie. Aby zminimalizować ryzyko powstania tych szkód, do budowy skarp należałoby stosować podłoże o większej sile wiążącej (z domieszką ziemi gliniastej), a naniesiony humus grubości 10–15 cm odpowiednio zagęścić. Duże znaczenie ma też dobór gatunkowy roślin i termin wykonania prac. Przy bardziej stromych skarpach alternatywą dla metod tradycyjnych są nowoczesne technologie z zastosowaniem geosyntetyków, biowłóknin albo hydrosiewu. Zaletą tego ostatniego jest niski koszt wykonania, dlatego zyskuje on na popularności i upowszechnia się w zakładaniu terenów zieleni.
Hydrosiew na skarpy, gabiony i zielone ściany
Hydrosiew to technologia opracowana w Ameryce w latach 60. ubiegłego wieku na potrzeby realizacji programu budowy dróg. W Europie zaczęto ją wykorzystywać w latach 80. XX w. Jest to siew za pomocą wody przy wykorzystaniu metody natryskowej. Polega na pokrywaniu powierzchni gleby preparatem złożonym z wody, nasion roślin, nawozów oraz substancji sklejających nasiona, chroniących przed wysychaniem oraz erozją wodną i wietrzną. Nasiona traw lub innych roślin zielnych, nawozy, biostymulanty, mulcz celulozowy i inne dodatki są wymieszane z wodą w specjalnym urządzeniu (hydrosiewniku), a następnie rozpylane na glebę za pomocą hydropompy.
Technologia hydrodynamicznego pokrywania powierzchni przez ostatnie dziesięciolecia ewoluowała. Obecnie jest ona stosowana w siewie nie tylko trawników, ale też łąk. Może służyć do obsiewania gabionów i ścian skalnych, a także stosuje się ją jako tańszą alternatywę humusowania skarp.
Hydrosiew, hydromulczowanie a hydrohumusowanie
Pierwotnie hydrosiew oznaczał siew nasion przy użyciu wody, a składnikami wysiewanej mieszanki były jedynie woda, nasiona i nawóz. Kolejnym etapem było wyścielenie warstwy chroniącej nasiona przed wysychaniem i wymywaniem, zwane mulczowaniem. Mulcz stanowiła zmielona słoma, rozprowadzana za pomocą dmuchaw. Rozwój technologii i poszukiwanie ekonomicznych rozwiązań spowodowały połączenie tych dwóch czynności w jeden zabieg. Dziś hydrosiew odbywa się zawsze z dodatkiem mulczu i nazywa się go hydrosiewem ekonomicznym. Hydromulczowanie, zwane inaczej hydrosiewem specjalnym (lub Premium), oznacza użycie w procesie hydrosiewu dużych ilości mulczu w postaci włókien drzewnych, trocin lub celulozy z recyklingu z lepiszczem bitumicznym w celu utrzymania wilgoci w glebie i nasion na miejscu oraz zapobieżenia erozji. Skuteczność metody poprawiło dodatkowe zastosowanie kleju w postaci zagęstnika zlepiającego wysiewany zaczyn (zwanego Tackifier) i nowoczesnych hydrosiewników, zapewniających rozprowadzanie mieszanki pod dużym ciśnieniem na znaczną odległość.
Trwałość trawnika i jego stan zdrowotny są uzależnione od warunków glebowych, dlatego ważnym czynnikiem jest wytworzenie humusu w sztucznie ukształtowanym podłożu. Alternatywą dla tradycyjnego humusowania jest wykorzystanie metody hydrodynamicznej, za pomocą k tórej pokrywa się skarpy materiałami organiczno- glebotwórczymi, takimi jak włókna celulozowe oraz substancje odżywcze, próchniczne i wprowadzające równowagę mikrobiologiczną. Hydrohumusowanie stosuje się przed siewem, dzięki czemu uzyskuje się większy stopień stabilizacji gruntu oraz wyższą jakość trawnika przy niższych kosztach i nakładach materiałowych oraz czasowych w porównaniu do technologii tradycyjnej.
Produkty do hydrosiewu
Głównym nośnikiem komponentów mieszaniny w hydrosiewie jest woda. W niej zawieszone są: mulcz celulozowy, zagęstnik i indywidualnie dobierana do miejsca mieszanka nasion z nawozami i innymi dodatkami
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.