Na terenie gminy Grybów drogi betonowe wyparły drogi bitumiczne. Budujemy je systematycznie od 1997 r., gdyż u nas w terenie górskim ulewy niszczą inne rodzaje nawierzchni. Obok mojego domu przebiega ok. 20-letnia droga betonowa, z którą mimo upływu czasu nic się dzieje – powiedział Piotr Obrzut zastępca wójta gminy Grybów. Tylko w 2023 r. na terenie gminy Grybów przybędzie kolejnych ok. 10 km dróg betonowych. Za budowę dróg betonowych wójt gminy otrzymał właśnie tytuł Dobrego Gospodarza.
Gmina Grybów leży w odległości ok. 120 km na południowy-wschód od Krakowa, w powiecie nowosądeckim. Tworzy ją 16 gminnych sołectw pośród Gór Grybowskich, będących częścią Beskidu Niskiego.
Nawigacja prowadząca do Urzędu Gminy w Grybowie już na terenie gminy Korzenna wiedzie przez drogi betonowe. Nie są to autostrady, ale wąskie (3 metry szerokości) białe nitki, które zapewniają sprawny przejazd w trudnym górskim terenie.
NAJSTARSZE BETONÓWKI MAJĄ 26 LAT
27 czerwca 2023 r. Jacek Migacz – wójt gminy Grybów otrzymał tytuł Dobrego Gospodarza za budowę dróg betonowych. Drogi betonowe, których na terenie gminy Grybów jest już 190 km, stanowią 34,2% wszystkich dróg gminnych. To większa część gminnej sieci drogowej, gdyż dróg bitumicznych jest 170 km. I każdego roku ten dystans powiększa się w kierunku betonówek.
Czy mieszkańców gminy Grybów trzeba przekonywać do budowy dróg betonowych? Nie – odpowiada stanowczo wójt Jacek Migacz. – Pierwsze drogi betonowe były u nas budowane już w 1997 r., za mojego poprzednika – wspomina. – Teraz co roku na terenie gminy Grybów budujemy średnio 6 km dróg o nawierzchni betonowej. Skąd wzięły się w Grybowie drogi betonowe? Według Tomasza Chronowskiego – inspektora z Referatu Infrastruktury i Rozwoju Urzędu Gminy w Grybowie drogi betonowe pojawiły się za sprawą firmy Mo-Bruk Józefa Mokrzyckiego z sąsiedniej gminy Korzenna, który zaproponował tę technologię i rozpoczął budowę dróg betonowych po powodzi w 1997 r. A więc najstarsze betonówki służą mieszkańcom gminy Grybów już od 26 lat. Są w dobrym stanie, nie wymagają gruntownego remontu.
Fot. 1. Budowa prywatnej drogi betonowej w m. Siołkowa-Zofinów, maj 2023 r., wykonawca firma JS Konstrukt (fot. JS Konstrukt)
Zdaniem wójta Jacka Migacza drogi betonowe na terenie gminy Grybów zyskują na popularności także za sprawą partnerskiego miasta Château-Thierry we Francji, z którego właśnie wróciła gminna delegacja.
To pagórkowate tereny. W tamtejszych winnicach gmina buduje drogi betonowe, z których korzystają okoliczni winiarze i mieszkańcy – mówi wójt Jacek Migacz. – U nas klimat jest ostrzejszy, trudniejszy niż we Francji. Są opady atmosferyczne, mróz. Mimo tych mniej sprzyjających warunków i dużego obciążenia nasze drogi betonowe są odporne na degradację i sprawdzają się.
TRWAŁE, BEZOBSŁUGOWE, BEZKOSZTOWE
Drogi betonowe budowane są ze środków własnych gminy Grybów oraz ze środków zewnętrznych. Budowa dróg betonowych została niejako wymuszona licznymi ulewami, które powodowały poważne zniszczenia w nawierzchniach istniejących dróg. Kolejnym powodem, dla którego wybieramy technologię betonową na drogi w gminie Grybów, jest konkurencyjna cena w stosunku do realizowanych dróg o nawierzchni bitumicznej, jak również przewidywana trwałość wybudowanej drogi w technologii nawierzchni betonowej. Drogi betonowe są odporne na degradację i sprawdzają się mimo dużego obciążenia – wylicza zastępca wójta Piotr Obrzut. – Po ich wykonaniu drogi betonowe są dla nas bezobsługowe i bezkosztowe. Robimy je i nie wracamy do nich więcej. Te 6 km, które realizujemy w betonie każdego roku, to nowe drogi, budowane na drogach gminnych o nawierzchni szutrowej. Wójt Jacek Migacz dodaje, że samorządy bardzo się zmieniły pod kątem inwestowania w infrastrukturę drogową. – To nie jest ten sam samorząd co 15–20 lat temu. To jest zarządzanie w dłuższej perspektywie czasowej. Jeżeli robimy fragment drogi betonowej, to po to, żebyśmy do niego nie wracali co najmniej przez kolejne 20 lat. To jest myślenie do przodu, że jak dzisiaj wydam nawet o 10–15% więcej, ale w perspektywie 20 lat odpadnie remont drogi, przebudowa, łatanie, tak jak jest w przypadku bitumu, to są też oszczędności dla gminy. Nie wkładamy pieniędzy po raz drugi czy trzeci w ten sam odcinek drogi, tylko po prostu sukcesywnie budujemy nowe odcinki dróg betonowych – mówi wójt Jacek Migacz.
Fot. 2–3. W lipcu 2023 r. firma JS Konstrukt realizowała ok. 3500 m.kw. placów i dróg wewnętrznych z betonu w deskowaniu stałym na budowie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w Miłkowej, na terenie gminy Korzenna sąsiadującej z gminą Grybów (fot. JS Konstrukt)
Jego zdaniem sieć dróg betonowych na terenie gminy jest już tak gęsta, że osoby przyjezdne zaczynają zwracać uwagę na to, że utwardzoną drogą można dojechać wszędzie, nawet na grzyby. To powoduje, że coraz więcej osób chce osiedlić się na terenie gminy i buduje tu domy. Drogi betonowe to światełko rozwoju. Sprawdzają się, kiedy trzeba ciężkim transportem dowieźć beton czy materiały budowlane na budowę domu. A przez zmiany klimatu sezon budowlany trwa u nas praktycznie przez cały rok – przyznaje wójt Jacek Migacz. Według Tomasza Chronowskiego łagodne zimy, pluchy i deszcze powodują, że na terenie gminy jest znacznie więcej zniszczeń na drogach niż w mroźne i śnieżne zimy.
Fot. 4. Budowa prywatnej drogi betonowej w m. Siołkowa-Zofinów, maj 2023 r., wykonawca firma JS Konstrukt (fot. JS Konstrukt)
Przez rozmokły grunt mamy znacznie więcej zniszczonych dróg, ale głównie bitumicznych. Dla nawierzchni betonowej roztopy nie mają znaczenia. Najwyżej uzupełnimy fragment podbudowy, a droga betonowa dalej funkcjonuje. Nawet jeżeli jezdnia betonowa zarysuje się czy pęknie, nie przeszkadza to w niczym, dalej może służyć. W nawierzchni betonowej nie ma ubytków, jak na asfalcie, nie sypie się – mówi Tomasz Chronowski.
Fot. 5. Jedna z dróg betonowych na terenie gminy Grybów (fot. P. Piestrzyński)
SPECJALIZUJĄ SIĘ W BUDOWIE NAWIERZCHNI BETONOWYCH
Na terenie gminy Grybów działa kilku wykonawców, którzy budują drogi betonowe w deskowaniu stałym. Wszyscy zamawiają beton drogowy w Betoniarni Stelmach z siedzibą w Cieniawie. Budowę dróg betonowych w technologii betonowej prowadzą także gminy sąsiadujące z gminą Grybów. Każdy wójt chce, żeby to, co służy mieszkańcom, było dobrze zrobione, a droga żeby jak najdłużej wytrzymała. Drogi betonowe budują też gminy Ropa, Łącko czy Łososina. Także wójt Ochotnicy Górnej dopytuje o betonówki, choć dotychczas nie budował w tej technologii Nawierzchnie betonowe są trwałe i wytrzymałe. Sprawdzają się w naszych górskich warunkach – przyznaje wójt Jacek Migacz.
Fot. 6. Sieć białych nitek dróg betonowych łączy 16 sołectw gminy Grybów leżącej w Beskidzie Niskim. Na zdjęciu gminna droga betonowa w m. Siołkowa. (fot. P. Piestrzyński)